1. Cơ cấu

- Ngành dịch vụ cung cấp sản phẩm vô hình để đáp ứng nhu cầu trong sản xuất và đời sống.

- Ngành dịch vụ phát triển khi kinh tế tăng trưởng và xã hội tiến bộ.

- Để dễ dàng phân loại, người ta thường chia dịch vụ thành ba nhóm chính:

+ Dịch vụ kinh doanh: tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, vận tải và bán buôn,...

+ Dịch vụ tiêu dùng: y tế, giáo dục, thể thao, du lịch và bưu chính viễn thông,...

+ Dịch vụ công: hành chính công, thủ tục hành chính,...

Hình 1: Dịch vụ y tế

2. Vai trò

- Ngành dịch vụ đóng vai trò then chốt trong nền kinh tế:

+ Giúp quá trình sản xuất và phân phối diễn ra suôn sẻ, nâng cao hiệu quả và giảm thiểu rủi ro.

+ Thúc đẩy chuyên môn hóa lao động, tạo cơ cấu lao động và kinh tế hợp lý, làm nền tảng cho công nghiệp hóa và hiện đại hóa.

+ Là nguồn thu nhập quan trọng cho quốc gia và cá nhân, góp phần phát triển kinh tế.

- Ngành dịch vụ còn mang đến nhiều vai trò khác:

+ Về xã hội: Phát triển các lĩnh vực xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống cộng đồng.

+ Về môi trường: Khai thác và sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên, bảo vệ môi trường.

+ Vai trò khác: Thúc đẩy toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế, tạo cơ hội giao lưu và hợp tác giữa các quốc gia.

3. Đặc điểm

- Sản phẩm dịch vụ chủ yếu phi vật chất, khó đánh giá chất lượng và quy mô so với sản phẩm vật chất.

- Sản xuất và tiêu dùng dịch vụ diễn ra đồng thời.

- Khoa học - công nghệ thay đổi hình thức, cơ cấu và chất lượng dịch vụ.

4. Các nhân tố ảnh hưởng tới sự phân bố và phát triển

- Vị trí địa lí:

+ Thu hút vốn đầu tư.

+ Nguồn lao động chất lượng cao.

+ Giao lưu thị trường bên ngoài.

+ Toàn cầu hoá và hội nhập quốc tế.

- Tự nhiên:  Ảnh hưởng trực tiếp tới sự phát triển, phân bố một số loại hình dịch vụ.

- Kinh tế - xã hội:

+ Trình độ phát triển kinh tế quyết định phương hướng, mức độ tiến bộ và quy mô ngành dịch vụ.

+ Đặc điểm dân số, lao động ảnh hưởng sâu sắc đến tốc độ phát triển và cơ cấu dịch vụ.

+ Vốn đầu tư, khoa học - công nghệ định hình quy mô và mức độ hiện đại của dịch vụ.

+ Thị trường ảnh hưởng đến xu hướng, nhịp độ và sự phát triển của ngành dịch vụ.

Hình 2: Phố cổ Hội An - Địa điểm du lịch nổi tiếng ở Việt Nam