Lý thuyết Bài 13. Tổ chức lãnh thổ nông nghiệp (phần 1) SVIP

I. TRANG TRẠI

* Đặc điểm

- Trang trại là hình thức tổ chức sản xuất trong nông nghiệp (bao gồm nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản), trong đó tư liệu sản xuất thuộc quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng của một người chủ độc lập.

- Sản xuất được thực hiện với quy mô lớn, sử dụng phương thức tổ chức và quản lý tiên tiến, có trình độ kỹ thuật cao và tự chủ trong việc sản xuất hàng hóa phù hợp với yêu cầu thị trường.

Trang trại chăn nuôi ở Việt Nam

 - Việc tổ chức sản xuất trong trang trại tập trung vào:

+ Các cây, con đặc thù có giá trị kinh tế cao.

+ Ứng dụng công nghệ cao, sản phẩm chất lượng, an toàn, và có truy xuất nguồn gốc rõ ràng.

+ Liên kết theo chuỗi giá trị: sơ chế, bảo quản, chế biến sản phẩm và phát triển du lịch, thích ứng với biến đổi khí hậu.

* Mục đích

- Giúp người dân phát huy được lợi thế, mở rộng quy mô sản xuất nông nghiệp hàng hóa.

- Nâng cao năng suất, hiệu quả và sức cạnh tranh trong cơ chế thị trường.

* Tình hình phát triển

- Trang trại ở Việt Nam phát triển gắn liền với nền kinh tế sản xuất hàng hóa.

- Đến năm 2021, cả nước có 23.771 trang trại. Sự chuyển dịch của ngành nông nghiệp đã làm thay đổi số lượng và cơ cấu trang trại theo lĩnh vực hoạt động.

- Hai vùng có số lượng trang trại nhiều nhất là Đồng bằng sông Hồng và Đồng bằng sông Cửu Long:

+ Ở Đồng bằng sông Hồng, trang trại chăn nuôi chiếm tỉ trọng cao.

+ Ở Đồng bằng sông Cửu Long, trang trại nuôi trồng thủy sản chiếm tỉ trọng lớn.

Trang trại nuôi tôm ở Đồng Tháp Mười

II. VÙNG CHUYÊN CANH

* Đặc điểm

- Vùng chuyên canh là vùng tập trung phát triển một hoặc vài loại cây trồng, vật nuôi phù hợp với điều kiện sinh thái và kinh tế – xã hội.

- Định hướng phát triển:

+ Thành vùng sản xuất hàng hóa, nông nghiệp hữu cơ, nông sản an toàn, hiệu quả cao, dựa trên lợi thế vùng, miền, địa phương.

+ Đồng thời đảm bảo an ninh lương thực và thích ứng với biến đổi khí hậu.

* Vai trò

* Tình hình phát triển

- Ở nước ta, các vùng chuyên canh được hình thành với quy mô lớn, tương đương với vùng nông nghiệp, như:

+ Các vùng chuyên canh cây công nghiệp: Tây Nguyên, Đông Nam Bộ, Trung du và miền núi Bắc Bộ.

+ Các vùng chuyên canh cây lương thực, thực phẩm: Đồng bằng sông Cửu Long, Đồng bằng sông Hồng,...

Vùng chuyên canh cây ăn quả ở Đồng bằng sông Cửu Long

 - Ngoài các vùng chuyên canh có quy mô tương ứng với vùng nông nghiệp, còn có các vùng chuyên canh có quy mô lãnh thổ nhỏ hơn:

+ Nằm trong vùng sinh thái nông nghiệp (vùng chuyên canh mía ở Đồng bằng sông Cửu Long, dứa ở Bắc Trung Bộ,...).

+ Nằm trong một địa phương cấp tỉnh, có mức độ chuyên môn hóa sâu về một sản phẩm chính (vùng chuyên canh vải ở Hải Dương, Bắc Giang, nhãn ở Hưng Yên, hồ và thanh long ở Bình Thuận,...).