Lý thuyết Bài 30. Vị trí địa lí, điều kiện tự nhiên, dân cư và xã hội Cộng hòa Nam Phi (phần 2) SVIP

III. DÂN CƯ VÀ XÃ HỘI

1. Dân cư

* Quy mô và tăng trưởng:
- Là một trong những quốc gia đông dân nhất châu Phi.

- Tỷ lệ tăng tự nhiên dân số còn cao nhưng đang giảm (1,2% năm 2020, giảm từ 1,6% năm 2010).

→ Dân số đông và tăng nhanh tạo ra thị trường tiêu thụ lớn và nguồn lao động dồi dào.

* Thành phần dân tộc, chủng tộc:

- Quốc gia có thành phần dân tộc, chủng tộc đa dạng và phức tạp nhất thế giới.

- Chủ yếu là người gốc Phi (80,9%).

- Ngoài ra còn có người gốc Âu, người nhập cư gốc Á và người lai.

Dân cư Cộng hòa Nam Phi đông đúc, thành phần dân tộc đa dạng

* Cơ cấu dân số:

- Tỷ lệ nữ cao hơn nam (50,7% năm 2020).

- Cơ cấu dân số trẻ, nhóm tuổi 15-64 tuổi có xu hướng tăng.

→ Nguồn lao động dồi dào.

→ Thách thức về giải quyết việc làm.

* Phân bố dân cư:
- Mật độ dân số thấp (49 người/km² năm 2020).

- Phân bố không đều:

+ Tập trung đông ở vùng đông bắc, duyên hải phía đông và phía nam (nơi có tài nguyên khoáng sản, điều kiện tự nhiên thuận lợi).

+ Thưa thớt ở vùng hoang mạc và bán hoang mạc nội địa.

Bản đồ mật độ dân số Cộng hòa Nam Phi

* Đô thị hóa:

- Tỷ lệ dân thành thị khá cao (67,4% năm 2020).

- Tốc độ đô thị hóa nhanh.

- Nhiều đô thị lớn và hiện đại: Kép-tao (4,6 triệu dân), Đước-ban (3,2 triệu dân), Giô-han-ne-xbóc (5,8 triệu dân) (năm 2020).

- Tuy nhiên, nhiều đô thị hình thành từ khai thác mỏ → trình độ đô thị hóa thấp.

→ Gây ra nhiều vấn đề về kinh tế, xã hội, môi trường.

2. Xã hội

* Văn hóa đặc sắc:

- Nền văn hóa đa dạng: kết hợp truyền thống châu Phi với ảnh hưởng văn hóa châu Âu, châu Á.

- Sự phong phú về ẩm thực, ngôn ngữ, tôn giáo và lễ hội.

→ Tạo nên sức hấp dẫn lớn đối với du khách quốc tế.

Lễ hội âm nhạc thường niên Kép-tao

* Nguồn nhân lực:

- Người dân có trình độ kỹ thuật cao và kinh nghiệm sản xuất phong phú.

- Đặc biệt có kinh nghiệm trong lĩnh vực khai thác khoáng sản.

→ Góp phần khai thác hiệu quả tài nguyên thiên nhiên.

* Chất lượng cuộc sống:

- Chất lượng cuộc sống của người dân ngày càng được nâng cao (xu hướng tích cực).

* Các vấn đề xã hội nổi bật:

- Dịch bệnh: đặc biệt là HIV/AIDS (tạo sức ép lớn lên hệ thống y tế và tuổi thọ).

Cộng hòa Nam Phi dần đạt được nhiều tiến bộ trong phòng chống HIV/AIDS

- Tỷ lệ thất nghiệp cao: gây ra nhiều hệ lụy kinh tế và xã hội.

- Khoảng cách giàu nghèo lớn: tạo ra sự bất bình đẳng và căng thẳng xã hội.

- Tuổi thọ trung bình thấp: phản ánh những thách thức về y tế và điều kiện sống.

→ Tạo sức ép lớn đối với việc thực hiện các mục tiêu về an sinh xã hội.