TRI THỨC NGỮ VĂN
1. Dữ liệu trong văn bản thông tin
a. Vai trò của dữ liệu trong văn bản thông tin
– Dữ liệu là những thông tin được biểu đạt dưới các dạng như chữ viết, ký hiệu, số liệu, hình ảnh, âm thanh,... dùng để mô tả hoặc đo lường các sự vật, hiện tượng.
– Dữ liệu đóng vai trò quan trọng nhất trong văn bản thông tin.
– Tác dụng của dữ liệu:
+ Cung cấp cho người đọc những thông tin mới mẻ, đáng tin cậy, được xây dựng từ những dữ liệu phong phú, chính xác và khách quan.
+ Lập trường, thái độ và quan điểm của tác giả cũng được thể hiện gián tiếp qua cách lựa chọn, sắp xếp, trình bày, phân tích và đánh giá dữ liệu.
b. Dữ liệu sơ cấp và dữ liệu thứ cấp
c. Đánh giá tính cập nhật, độ tin cậy của dữ liệu
Để đánh giá tính cập nhật và độ tin cậy của dữ liệu trong văn bản thông tin, người đọc có thể thực hiện các bước sau:
– Thẩm định nguồn dữ liệu bằng cách trả lời một số câu hỏi: Ai là người cung cấp dữ liệu? Người cung cấp có đủ thẩm quyền và uy tín trong lĩnh vực này không? Dữ liệu được công bố ở đâu, vào thời điểm nào, qua kênh nào?
– Đánh giá tính logic trong cách trình bày qua câu hỏi: Dữ liệu được sắp xếp và trình bày theo trình tự như thế nào? Mức độ tương hợp giữa các dữ liệu thể hiện ra sao?
– Phân biệt sự thật và ý kiến:
– Suy luận để nhận ra thiên kiến của tác giả bằng cách tìm các từ ngữ biểu lộ cảm xúc thái quá, hay các chi tiết thể hiện sự giản lược hoặc cường điệu trong việc huy động dữ liệu.
– So sánh các dữ liệu trong văn bản với dữ liệu từ các nguồn khác bằng cách tìm điểm tương đồng và khác biệt trong cách nêu, phân tích dữ liệu giữa các văn bản và lý giải nguyên nhân dẫn đến những sự khác biệt đó.
2. Thư từ
– Trong một bức thư, thường thấy có thể pha trộn các phương thức biểu đạt khác nhau như biểu cảm, tự sự, thuyết minh, nghị luận,... tùy vào mục đích chủ yếu của bức thư đó.
