Bài học cùng chủ đề
Văn bản: Nguyên tiêu (Rằm tháng Giêng) - Hồ Chí Minh SVIP
NGUYÊN TIÊU
(RẰM THÁNG GIÊNG)
Hồ Chí Minh
Phiên âm:
Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên,
Xuân giang, xuân thuỷ tiếp xuân thiên.
Yên ba thâm xứ đàm quân sự,
Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền.
Dịch nghĩa:
Đêm nay, rằm tháng Giêng, trăng vừa đúng độ tròn đầy,
Sông xuân, nước xuân tiếp liền với trời xuân.
Ở nơi khói sóng vắng lặng, bàn bạc việc quân,
Nửa đêm trở về, ánh trăng ăm ắp đầy thuyền.
Dịch thơ:
Rằm xuân lồng lộng trăng soi,
Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân.
Giữa dòng bàn bạc việc quân,
Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền.
Xuân Thủy dịch
(Thơ Hồ Chủ tịch, NXB Văn học, Hà Nội, 1967, tr.60)
Văn bản Nguyên tiêu được sáng tác trong hoàn cảnh
NGUYÊN TIÊU
(RẰM THÁNG GIÊNG)
Hồ Chí Minh
Phiên âm:
Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên,
Xuân giang, xuân thuỷ tiếp xuân thiên.
Yên ba thâm xứ đàm quân sự,
Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền.
Dịch nghĩa:
Đêm nay, rằm tháng Giêng, trăng vừa đúng độ tròn đầy,
Sông xuân, nước xuân tiếp liền với trời xuân.
Ở nơi khói sóng vắng lặng, bàn bạc việc quân,
Nửa đêm trở về, ánh trăng ăm ắp đầy thuyền.
Dịch thơ:
Rằm xuân lồng lộng trăng soi,
Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân.
Giữa dòng bàn bạc việc quân,
Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền.
Xuân Thủy dịch
(Thơ Hồ Chủ tịch, NXB Văn học, Hà Nội, 1967, tr.60)
Bài thơ Nguyên tiêu của tác giả Hồ Chí Minh được viết theo thể thơ nào?
NGUYÊN TIÊU
(RẰM THÁNG GIÊNG)
Hồ Chí Minh
Phiên âm:
Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên,
Xuân giang, xuân thuỷ tiếp xuân thiên.
Yên ba thâm xứ đàm quân sự,
Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền.
Dịch nghĩa:
Đêm nay, rằm tháng Giêng, trăng vừa đúng độ tròn đầy,
Sông xuân, nước xuân tiếp liền với trời xuân.
Ở nơi khói sóng vắng lặng, bàn bạc việc quân,
Nửa đêm trở về, ánh trăng ăm ắp đầy thuyền.
Dịch thơ:
Rằm xuân lồng lộng trăng soi,
Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân.
Giữa dòng bàn bạc việc quân,
Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền.
Xuân Thủy dịch
(Thơ Hồ Chủ tịch, NXB Văn học, Hà Nội, 1967, tr.60)
Đối tượng trữ tình trong văn bản Nguyên tiêu là
NGUYÊN TIÊU
(RẰM THÁNG GIÊNG)
Hồ Chí Minh
Phiên âm:
Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên,
Xuân giang, xuân thuỷ tiếp xuân thiên.
Yên ba thâm xứ đàm quân sự,
Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền.
Dịch nghĩa:
Đêm nay, rằm tháng Giêng, trăng vừa đúng độ tròn đầy,
Sông xuân, nước xuân tiếp liền với trời xuân.
Ở nơi khói sóng vắng lặng, bàn bạc việc quân,
Nửa đêm trở về, ánh trăng ăm ắp đầy thuyền.
Dịch thơ:
Rằm xuân lồng lộng trăng soi,
Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân.
Giữa dòng bàn bạc việc quân,
Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền.
Xuân Thủy dịch
(Thơ Hồ Chủ tịch, NXB Văn học, Hà Nội, 1967, tr.60)
Bài thơ Nguyên tiêu của tác giả Hồ Chí Minh có thể chia theo bố cục nào dưới đây?
NGUYÊN TIÊU
(RẰM THÁNG GIÊNG)
Hồ Chí Minh
Phiên âm:
Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên,
Xuân giang, xuân thuỷ tiếp xuân thiên.
Yên ba thâm xứ đàm quân sự,
Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền.
Dịch nghĩa:
Đêm nay, rằm tháng Giêng, trăng vừa đúng độ tròn đầy,
Sông xuân, nước xuân tiếp liền với trời xuân.
Ở nơi khói sóng vắng lặng, bàn bạc việc quân,
Nửa đêm trở về, ánh trăng ăm ắp đầy thuyền.
Dịch thơ:
Rằm xuân lồng lộng trăng soi,
Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân.
Giữa dòng bàn bạc việc quân,
Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền.
Xuân Thủy dịch
(Thơ Hồ Chủ tịch, NXB Văn học, Hà Nội, 1967, tr.60)
Điền vào chỗ trống.
Ở câu 1, nguyên tác nhấn mạnh hình ảnh vầng trăng ("chính": vừa đúng, vừa khớp; "viên": tròn trịa, viên mãn). Còn ở bản dịch chỉ nhấn mạnh vẻ đẹp bên ngoài của , bên ngoài của vầng trăng.
(Kéo thả hoặc click vào để điền)
NGUYÊN TIÊU
(RẰM THÁNG GIÊNG)
Hồ Chí Minh
Phiên âm:
Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên,
Xuân giang, xuân thuỷ tiếp xuân thiên.
Yên ba thâm xứ đàm quân sự,
Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền.
Dịch nghĩa:
Đêm nay, rằm tháng Giêng, trăng vừa đúng độ tròn đầy,
Sông xuân, nước xuân tiếp liền với trời xuân.
Ở nơi khói sóng vắng lặng, bàn bạc việc quân,
Nửa đêm trở về, ánh trăng ăm ắp đầy thuyền.
Dịch thơ:
Rằm xuân lồng lộng trăng soi,
Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân.
Giữa dòng bàn bạc việc quân,
Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền.
Xuân Thủy dịch
(Thơ Hồ Chủ tịch, NXB Văn học, Hà Nội, 1967, tr.60)
Điền vào chỗ trống để tạo nên một câu hoàn chỉnh.
– Ở hai câu thơ đầu, tác giả sử dụng biện pháp tu từ , đưa ra một loạt các hình ảnh đặc trưng của một đêm trăng rằm.
– Dòng thơ "Xuân giang, xuân thủy, tiếp xuân thiên" sử dụng biện pháp tu từ nhằm nhấm mạnh không gian tràn ngập không khí mùa xuân.
NGUYÊN TIÊU
(RẰM THÁNG GIÊNG)
Hồ Chí Minh
Phiên âm:
Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên,
Xuân giang, xuân thuỷ tiếp xuân thiên.
Yên ba thâm xứ đàm quân sự,
Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền.
Dịch nghĩa:
Đêm nay, rằm tháng Giêng, trăng vừa đúng độ tròn đầy,
Sông xuân, nước xuân tiếp liền với trời xuân.
Ở nơi khói sóng vắng lặng, bàn bạc việc quân,
Nửa đêm trở về, ánh trăng ăm ắp đầy thuyền.
Dịch thơ:
Rằm xuân lồng lộng trăng soi,
Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân.
Giữa dòng bàn bạc việc quân,
Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền.
Xuân Thủy dịch
(Thơ Hồ Chủ tịch, NXB Văn học, Hà Nội, 1967, tr.60)
Kéo thả các ý vào cột thích hợp để làm rõ sự khác biệt giữa bản dịch và nguyên tác ở câu 2.
Nguyên tác
Bản dịch
NGUYÊN TIÊU
(RẰM THÁNG GIÊNG)
Hồ Chí Minh
Phiên âm:
Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên,
Xuân giang, xuân thuỷ tiếp xuân thiên.
Yên ba thâm xứ đàm quân sự,
Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền.
Dịch nghĩa:
Đêm nay, rằm tháng Giêng, trăng vừa đúng độ tròn đầy,
Sông xuân, nước xuân tiếp liền với trời xuân.
Ở nơi khói sóng vắng lặng, bàn bạc việc quân,
Nửa đêm trở về, ánh trăng ăm ắp đầy thuyền.
Dịch thơ:
Rằm xuân lồng lộng trăng soi,
Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân.
Giữa dòng bàn bạc việc quân,
Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền.
Xuân Thủy dịch
(Thơ Hồ Chủ tịch, NXB Văn học, Hà Nội, 1967, tr.60)
Chọn đáp án thể hiện đúng ý nghĩa của cụm từ Yên ba thâm xứ.
NGUYÊN TIÊU
(RẰM THÁNG GIÊNG)
Hồ Chí Minh
Phiên âm:
Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên,
Xuân giang, xuân thuỷ tiếp xuân thiên.
Yên ba thâm xứ đàm quân sự,
Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền.
Dịch nghĩa:
Đêm nay, rằm tháng Giêng, trăng vừa đúng độ tròn đầy,
Sông xuân, nước xuân tiếp liền với trời xuân.
Ở nơi khói sóng vắng lặng, bàn bạc việc quân,
Nửa đêm trở về, ánh trăng ăm ắp đầy thuyền.
Dịch thơ:
Rằm xuân lồng lộng trăng soi,
Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân.
Giữa dòng bàn bạc việc quân,
Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền.
Xuân Thủy dịch
(Thơ Hồ Chủ tịch, NXB Văn học, Hà Nội, 1967, tr.60)
Câu thơ Xuân giang, xuân thuỷ tiếp xuân thiên. sử dụng biện pháp tu từ
NGUYÊN TIÊU
(RẰM THÁNG GIÊNG)
Hồ Chí Minh
Phiên âm:
Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên,
Xuân giang, xuân thuỷ tiếp xuân thiên.
Yên ba thâm xứ đàm quân sự,
Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền.
Dịch nghĩa:
Đêm nay, rằm tháng Giêng, trăng vừa đúng độ tròn đầy,
Sông xuân, nước xuân tiếp liền với trời xuân.
Ở nơi khói sóng vắng lặng, bàn bạc việc quân,
Nửa đêm trở về, ánh trăng ăm ắp đầy thuyền.
Dịch thơ:
Rằm xuân lồng lộng trăng soi,
Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân.
Giữa dòng bàn bạc việc quân,
Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền.
Xuân Thủy dịch
(Thơ Hồ Chủ tịch, NXB Văn học, Hà Nội, 1967, tr.60)
Ba chữ "xuân" nối tiếp nhau thể hiện
NGUYÊN TIÊU
(RẰM THÁNG GIÊNG)
Hồ Chí Minh
Phiên âm:
Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên,
Xuân giang, xuân thuỷ tiếp xuân thiên.
Yên ba thâm xứ đàm quân sự,
Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền.
Dịch nghĩa:
Đêm nay, rằm tháng Giêng, trăng vừa đúng độ tròn đầy,
Sông xuân, nước xuân tiếp liền với trời xuân.
Ở nơi khói sóng vắng lặng, bàn bạc việc quân,
Nửa đêm trở về, ánh trăng ăm ắp đầy thuyền.
Dịch thơ:
Rằm xuân lồng lộng trăng soi,
Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân.
Giữa dòng bàn bạc việc quân,
Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền.
Xuân Thủy dịch
(Thơ Hồ Chủ tịch, NXB Văn học, Hà Nội, 1967, tr.60)
Chọn những ý đúng nói về nội dung của hai câu thơ đầu.
NGUYÊN TIÊU
(RẰM THÁNG GIÊNG)
Hồ Chí Minh
Phiên âm:
Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên,
Xuân giang, xuân thuỷ tiếp xuân thiên.
Yên ba thâm xứ đàm quân sự,
Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền.
Dịch nghĩa:
Đêm nay, rằm tháng Giêng, trăng vừa đúng độ tròn đầy,
Sông xuân, nước xuân tiếp liền với trời xuân.
Ở nơi khói sóng vắng lặng, bàn bạc việc quân,
Nửa đêm trở về, ánh trăng ăm ắp đầy thuyền.
Dịch thơ:
Rằm xuân lồng lộng trăng soi,
Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân.
Giữa dòng bàn bạc việc quân,
Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền.
Xuân Thủy dịch
(Thơ Hồ Chủ tịch, NXB Văn học, Hà Nội, 1967, tr.60)
Câu "Trăng ngân đầy thuyền" trong đoạn trích thể hiện điều gì?
NGUYÊN TIÊU
(RẰM THÁNG GIÊNG)
Hồ Chí Minh
Phiên âm:
Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên,
Xuân giang, xuân thuỷ tiếp xuân thiên.
Yên ba thâm xứ đàm quân sự,
Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền.
Dịch nghĩa:
Đêm nay, rằm tháng Giêng, trăng vừa đúng độ tròn đầy,
Sông xuân, nước xuân tiếp liền với trời xuân.
Ở nơi khói sóng vắng lặng, bàn bạc việc quân,
Nửa đêm trở về, ánh trăng ăm ắp đầy thuyền.
Dịch thơ:
Rằm xuân lồng lộng trăng soi,
Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân.
Giữa dòng bàn bạc việc quân,
Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền.
Xuân Thủy dịch
(Thơ Hồ Chủ tịch, NXB Văn học, Hà Nội, 1967, tr.60)
Dòng nào không thể hiện tính cổ điển của bài thơ?
NGUYÊN TIÊU
(RẰM THÁNG GIÊNG)
Hồ Chí Minh
Phiên âm:
Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên,
Xuân giang, xuân thuỷ tiếp xuân thiên.
Yên ba thâm xứ đàm quân sự,
Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền.
Dịch nghĩa:
Đêm nay, rằm tháng Giêng, trăng vừa đúng độ tròn đầy,
Sông xuân, nước xuân tiếp liền với trời xuân.
Ở nơi khói sóng vắng lặng, bàn bạc việc quân,
Nửa đêm trở về, ánh trăng ăm ắp đầy thuyền.
Dịch thơ:
Rằm xuân lồng lộng trăng soi,
Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân.
Giữa dòng bàn bạc việc quân,
Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền.
Xuân Thủy dịch
(Thơ Hồ Chủ tịch, NXB Văn học, Hà Nội, 1967, tr.60)
Dòng nào dưới đây không thể hiện tính hiện đại của bài thơ?
NGUYÊN TIÊU
(RẰM THÁNG GIÊNG)
Hồ Chí Minh
Phiên âm:
Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên,
Xuân giang, xuân thuỷ tiếp xuân thiên.
Yên ba thâm xứ đàm quân sự,
Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền.
Dịch nghĩa:
Đêm nay, rằm tháng Giêng, trăng vừa đúng độ tròn đầy,
Sông xuân, nước xuân tiếp liền với trời xuân.
Ở nơi khói sóng vắng lặng, bàn bạc việc quân,
Nửa đêm trở về, ánh trăng ăm ắp đầy thuyền.
Dịch thơ:
Rằm xuân lồng lộng trăng soi,
Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân.
Giữa dòng bàn bạc việc quân,
Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền.
Xuân Thủy dịch
(Thơ Hồ Chủ tịch, NXB Văn học, Hà Nội, 1967, tr.60)
Điền vào chỗ trống để hoàn thành nội dung văn bản.
Bài thơ miêu tả cảnh ở chiến khu Việt Bắc trong những của cuộc kháng chiến chống , qua đó thể hiện tình yêu thiên nhiên, tâm hồn nhạy cảm, lòng yêu nước sâu nặng của Bác Hồ.
(Kéo thả hoặc click vào để điền)
NGUYÊN TIÊU
(RẰM THÁNG GIÊNG)
Hồ Chí Minh
Phiên âm:
Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên,
Xuân giang, xuân thuỷ tiếp xuân thiên.
Yên ba thâm xứ đàm quân sự,
Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền.
Dịch nghĩa:
Đêm nay, rằm tháng Giêng, trăng vừa đúng độ tròn đầy,
Sông xuân, nước xuân tiếp liền với trời xuân.
Ở nơi khói sóng vắng lặng, bàn bạc việc quân,
Nửa đêm trở về, ánh trăng ăm ắp đầy thuyền.
Dịch thơ:
Rằm xuân lồng lộng trăng soi,
Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân.
Giữa dòng bàn bạc việc quân,
Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền.
Xuân Thủy dịch
(Thơ Hồ Chủ tịch, NXB Văn học, Hà Nội, 1967, tr.60)
Nghệ thuật nào dưới đây không xuất hiện trong văn bản?
NGUYÊN TIÊU
(RẰM THÁNG GIÊNG)
Hồ Chí Minh
Phiên âm:
Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên,
Xuân giang, xuân thuỷ tiếp xuân thiên.
Yên ba thâm xứ đàm quân sự,
Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền.
Dịch nghĩa:
Đêm nay, rằm tháng Giêng, trăng vừa đúng độ tròn đầy,
Sông xuân, nước xuân tiếp liền với trời xuân.
Ở nơi khói sóng vắng lặng, bàn bạc việc quân,
Nửa đêm trở về, ánh trăng ăm ắp đầy thuyền.
Dịch thơ:
Rằm xuân lồng lộng trăng soi,
Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân.
Giữa dòng bàn bạc việc quân,
Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền.
Xuân Thủy dịch
(Thơ Hồ Chủ tịch, NXB Văn học, Hà Nội, 1967, tr.60)
Dòng nào không thể hiện đúng tâm hồn, phong thái của nhà thơ trong bài thơ?
NGUYÊN TIÊU
(RẰM THÁNG GIÊNG)
Hồ Chí Minh
Phiên âm:
Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên,
Xuân giang, xuân thuỷ tiếp xuân thiên.
Yên ba thâm xứ đàm quân sự,
Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền.
Dịch nghĩa:
Đêm nay, rằm tháng Giêng, trăng vừa đúng độ tròn đầy,
Sông xuân, nước xuân tiếp liền với trời xuân.
Ở nơi khói sóng vắng lặng, bàn bạc việc quân,
Nửa đêm trở về, ánh trăng ăm ắp đầy thuyền.
Dịch thơ:
Rằm xuân lồng lộng trăng soi,
Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân.
Giữa dòng bàn bạc việc quân,
Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền.
Xuân Thủy dịch
(Thơ Hồ Chủ tịch, NXB Văn học, Hà Nội, 1967, tr.60)
Tình yêu thiên nhiên trong bài thơ gắn liền với
NGUYÊN TIÊU
(RẰM THÁNG GIÊNG)
Hồ Chí Minh
Phiên âm:
Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên,
Xuân giang, xuân thuỷ tiếp xuân thiên.
Yên ba thâm xứ đàm quân sự,
Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền.
Dịch nghĩa:
Đêm nay, rằm tháng Giêng, trăng vừa đúng độ tròn đầy,
Sông xuân, nước xuân tiếp liền với trời xuân.
Ở nơi khói sóng vắng lặng, bàn bạc việc quân,
Nửa đêm trở về, ánh trăng ăm ắp đầy thuyền.
Dịch thơ:
Rằm xuân lồng lộng trăng soi,
Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân.
Giữa dòng bàn bạc việc quân,
Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền.
Xuân Thủy dịch
(Thơ Hồ Chủ tịch, NXB Văn học, Hà Nội, 1967, tr.60)
Sắp xếp các nội dung sau vào bảng nhóm thích hợp để làm rõ sự khác nhau giữa cảnh đêm nguyên tiêu ở hai dòng thơ đầu và hai dòng thơ cuối.
Hai câu đầu
Hai câu cuối
NGUYÊN TIÊU
(RẰM THÁNG GIÊNG)
Hồ Chí Minh
Phiên âm:
Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên,
Xuân giang, xuân thuỷ tiếp xuân thiên.
Yên ba thâm xứ đàm quân sự,
Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền.
Dịch nghĩa:
Đêm nay, rằm tháng Giêng, trăng vừa đúng độ tròn đầy,
Sông xuân, nước xuân tiếp liền với trời xuân.
Ở nơi khói sóng vắng lặng, bàn bạc việc quân,
Nửa đêm trở về, ánh trăng ăm ắp đầy thuyền.
Dịch thơ:
Rằm xuân lồng lộng trăng soi,
Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân.
Giữa dòng bàn bạc việc quân,
Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền.
Xuân Thủy dịch
(Thơ Hồ Chủ tịch, NXB Văn học, Hà Nội, 1967, tr.60)
Hai câu đầu của bài thơ Rằm tháng giêng tập trung nói về
