Câu 1.
Bài thơ “Chiếc lá đầu tiên” của tác giả Vũ Quần Phương khắc họa vẻ đẹp tinh khôi, mộc mạc của thiên nhiên và sự liên kết thiêng liêng giữa con người với thế giới bên ngoài. Về nội dung, hình ảnh chiếc lá đầu tiên hé rạng sau mùa đông dài không chỉ là minh chứng cho sức sống mãnh liệt, sự hồi sinh của vạn vật mà còn tượng trưng cho hy vọng, niềm tin mới mẻ. Chiếc lá ấy như lời hứa hẹn về một khởi đầu tươi mát, cho thấy con người luôn khao khát vươn lên, vượt qua khó khăn. Về nghệ thuật, bài thơ sử dụng biện pháp so sánh tinh tế khi ví chiếc lá với những “đôi mắt”, “đôi bàn tay” của đất trời; nhân hóa tạo sức gợi khi lá “mở mắt”, “rụt rè bước ra”, khiến thiên nhiên trở nên gần gũi, giàu tình cảm. Nhịp thơ uyển chuyển, kết hợp vần láy (“rụt rè”, “mơn man”) cùng ngôn từ trong sáng, trong trẻo góp phần xây dựng không gian thơ vừa lặng lẽ, vừa tràn đầy sức sống. Chính sự hòa quyện giữa ý nghĩa sâu sắc và nghệ thuật tinh tế đã làm nên sức hút riêng, khiến người đọc cảm nhận được vẻ đẹp giản dị nhưng diệu kỳ của chiếc lá đầu tiên, đồng thời khơi dậy lòng tin và khát vọng vào cuộc sống.

Câu 2.
James Michener trong cuốn tiểu thuyết Sáu người đi khắp thế gian đã ghi lại hình ảnh trẻ con ném đá đùa bỡn lũ ếch, kèm lời bình: “Mặc dù bọn trẻ ném đá vào lũ ếch để đùa vui, nhưng lũ ếch không chết đùa mà chết thật.” Câu văn ngắn gọn ấy ẩn chứa bài học sâu sắc về trách nhiệm và sự đồng cảm giữa con người với sinh vật khác.

Trước hết, về mặt nghệ thuật, tác giả khéo léo đặt hai vế đối lập: hành động vô tư, ngây thơ của bọn trẻ và cái chết nghiêm trọng, không thể “giỡn chơi” của lũ ếch. Từ đó tạo nên cú “lật kịch” để người đọc giật mình nhận ra hệ quả thực tế của trò đùa tưởng vô hại.

Về nội dung, câu văn phản ánh thái độ chủ quan, thiếu suy xét của con người khi đối diện với thiên nhiên. Trẻ nhỏ ném đá chỉ để “cho vui”, không nghĩ đến khả năng sát thương, nhưng lũ ếch lại là những sinh linh mỏng manh, không có tiếng nói bênh vực. Chính sự thiếu thận trọng và đồng cảm ấy đã dẫn đến cái chết oan uổng của chúng.

Từ đó, ta rút ra ba suy ngẫm:

1. Trách nhiệm với thiên nhiên: Con người cần nhận thức rõ rằng bất kỳ hành động nhỏ nào với sinh vật hay môi trường đều có thể gây hậu quả nghiêm trọng. Mỗi cá nhân, dù là trẻ nhỏ, cũng cần được giáo dục về tình yêu thương và trân trọng sự sống.
2. Sự đồng cảm: Câu văn thôi thúc chúng ta đặt mình vào vị trí của sinh vật khác để cảm thông, từ đó có hành động đúng mực. Đồng cảm giúp xây dựng mối quan hệ hài hòa giữa con người và thiên nhiên.
3. Bài học nhân văn: Trò đùa vô hại trong mắt người này có thể là nỗi đau, thảm kịch với kẻ khác. Hiểu được điều này, ta sẽ cẩn trọng hơn, tránh làm tổn thương người khác, dù vô ý.

Tóm lại, câu văn tuy giản dị nhưng đầy sức nặng về đạo đức và nhân sinh. Nó nhắc nhở mỗi chúng ta ý thức hơn trong từng hành động, vun đắp tình yêu thương và trách nhiệm với muôn loài.

Câu 1. Thể thơ được sử dụng trong bài là thơ tự do, không theo quy luật số chữ, vần hoặc nhịp điệu cố định như lục bát hay thất ngôn

Câu 2. Phương thức biểu đạt chính trong bài là biểu cảm, kết hợp với miêu tả: tác giả dùng ngôn ngữ giàu hình ảnh và cảm xúc để bày tỏ nỗi nhớ trường lớp, bạn bè và kỷ niệm tuổi học trò.

Câu 3. Một số hình ảnh/dòng thơ tiêu biểu khắc họa kỷ niệm với trường cũ:

1. “Hoa súng tím vào trong mắt lắm mê say”

2. “Chùm phượng hồng yêu dấu ấy rời tay”

3. “Tiếng ve trong veo xé đôi hồ nước”

4. “Sân trường đêm – rụng xuống trái bàng đêm”

5. “‘Có một nàng Bạch Tuyết các bạn ơi / Với lại bảy chú lùn rất quấy!’”

Câu 4. Trong câu thơ > “Tiếng ve trong veo xé đôi hồ nước” tác giả đã sử dụng phép nhân hoá và ẩn dụ: Nhân hoá: “tiếng ve… xé đôi hồ nước” khiến âm thanh ve không chỉ vang lên mà còn có hành động “xé” đầy sinh động, như thể ve có thể đục rách mặt hồ. Ẩn dụ: so sánh âm thanh ve chói chang, sắc nét đến mức cắt rời mặt hồ tĩnh lặng, gợi lên cảm giác tương phản mạnh mẽ giữa sự sống động của mùa hạ và tĩnh mịch của cảnh vật.

Tác dụng: tạo nên hình ảnh âm thanh rất mãnh liệt, góp phần làm nổi bật không khí mùa phượng, cảm xúc bâng khuâng se xót của người ra đi. Câu 5. Cá nhân em ấn tượng nhất với hình ảnh > “Sân trường đêm – rụng xuống trái bàng đêm” vì Âm hưởng: sự lặp lại chữ “đêm” làm nhịp thơ như chậm lại, gợi không gian tĩnh mịch của trường về khuya. Ý nghĩa tượng trưng: hạt bàng rơi như thấm đẫm nỗi nhớ, báo hiệu sự kết thúc của một giai đoạn, đồng thời mở ra khởi đầu mới—giống như tác giả rời trường để bước vào chiến trường.Cảm xúc: tạo nên liên tưởng vừa buồn man mác, vừa trữ tình, giúp người đọc cảm nhận sâu sắc nỗi xúc động chia tay.

1 cm

1 cm

1 cm