1. Đặc điểm dân cư Nhật Bản

• Quy mô dân số: Nhật Bản có dân số khoảng hơn 120 triệu người, xếp thứ 11 thế giới, nhưng hiện đang có xu hướng giảm sút nhanh chóng.
• Mật độ dân số: Mật độ cao, tập trung chủ yếu ở các vùng đô thị lớn như Tokyo, Osaka, Nagoya; trong khi vùng núi, nông thôn thưa dân.
• Cơ cấu dân số:
• • Nhật Bản là quốc gia có tỉ lệ người già cao nhất thế giới — hơn 28% dân số từ 65 tuổi trở lên.
  • Tỉ lệ sinh thấp, tuổi thọ trung bình cao (trên 84 tuổi).
• Phân bố dân cư:
• • Dân cư chủ yếu sống ở ven biển, đồng bằng và các thành phố lớn.
  • Xu hướng di cư trong nước: từ nông thôn ra đô thị tìm việc làm.
• Trình độ dân trí: Rất cao, với tỉ lệ biết chữ gần như 100%; lực lượng lao động có trình độ chuyên môn kỹ thuật tốt.

2. Ảnh hưởng của cơ cấu dân số đến sự phát triển kinh tế, xã hội

Ảnh hưởng tích cực:

• Nguồn lao động có chất lượng cao: Trình độ chuyên môn và tác phong công nghiệp góp phần vào sự phát triển mạnh mẽ của các ngành công nghiệp công nghệ cao, dịch vụ tài chính, nghiên cứu và sáng tạo.
• Thị trường tiêu dùng tiềm năng: Với mức sống cao, người dân chi tiêu mạnh cho các sản phẩm chất lượng, tạo điều kiện cho các ngành như công nghệ, chăm sóc sức khỏe, du lịch phát triển.

Ảnh hưởng tiêu cực:

• Già hóa dân số:
• • Gây thiếu hụt lao động, đặc biệt trong các ngành cần sức lao động trẻ như sản xuất, chăm sóc sức khỏe.
  • Gánh nặng chi tiêu xã hội gia tăng: chi phí cho y tế, hưu trí ngày càng lớn.
• Suy giảm dân số:
• • Làm giảm quy mô thị trường nội địa, ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế dài hạn.
  • Đặt ra thách thức về duy trì sức cạnh tranh toàn cầu.
• Sự bất cân đối đô thị - nông thôn:
• • Nông thôn ngày càng vắng bóng người trẻ, kéo theo suy giảm kinh tế vùng nông thôn, ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững quốc gia.

1. Đặc điểm dân cư Nhật Bản

• Quy mô dân số: Nhật Bản có dân số khoảng hơn 120 triệu người, xếp thứ 11 thế giới, nhưng hiện đang có xu hướng giảm sút nhanh chóng.
• Mật độ dân số: Mật độ cao, tập trung chủ yếu ở các vùng đô thị lớn như Tokyo, Osaka, Nagoya; trong khi vùng núi, nông thôn thưa dân.
• Cơ cấu dân số:
• • Nhật Bản là quốc gia có tỉ lệ người già cao nhất thế giới — hơn 28% dân số từ 65 tuổi trở lên.
  • Tỉ lệ sinh thấp, tuổi thọ trung bình cao (trên 84 tuổi).
• Phân bố dân cư:
• • Dân cư chủ yếu sống ở ven biển, đồng bằng và các thành phố lớn.
  • Xu hướng di cư trong nước: từ nông thôn ra đô thị tìm việc làm.
• Trình độ dân trí: Rất cao, với tỉ lệ biết chữ gần như 100%; lực lượng lao động có trình độ chuyên môn kỹ thuật tốt.

2. Ảnh hưởng của cơ cấu dân số đến sự phát triển kinh tế, xã hội

Ảnh hưởng tích cực:

• Nguồn lao động có chất lượng cao: Trình độ chuyên môn và tác phong công nghiệp góp phần vào sự phát triển mạnh mẽ của các ngành công nghiệp công nghệ cao, dịch vụ tài chính, nghiên cứu và sáng tạo.
• Thị trường tiêu dùng tiềm năng: Với mức sống cao, người dân chi tiêu mạnh cho các sản phẩm chất lượng, tạo điều kiện cho các ngành như công nghệ, chăm sóc sức khỏe, du lịch phát triển.

Ảnh hưởng tiêu cực:

• Già hóa dân số:
• • Gây thiếu hụt lao động, đặc biệt trong các ngành cần sức lao động trẻ như sản xuất, chăm sóc sức khỏe.
  • Gánh nặng chi tiêu xã hội gia tăng: chi phí cho y tế, hưu trí ngày càng lớn.
• Suy giảm dân số:
• • Làm giảm quy mô thị trường nội địa, ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế dài hạn.
  • Đặt ra thách thức về duy trì sức cạnh tranh toàn cầu.
• Sự bất cân đối đô thị - nông thôn:
• • Nông thôn ngày càng vắng bóng người trẻ, kéo theo suy giảm kinh tế vùng nông thôn, ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững quốc gia.

1. Đặc điểm địa hình:

• Địa hình đa dạng và phân hóa rõ rệt: Trung Quốc có địa hình rất phong phú, từ cao nguyên, núi cao, đến đồng bằng, bồn địa.
• Cao ở phía Tây, thấp dần về phía Đông: Phía Tây là các dãy núi cao và cao nguyên rộng lớn như dãy Himalaya, cao nguyên Thanh Tạng; phía Đông là đồng bằng thấp và duyên hải.
• Các dạng địa hình chính:
• • Núi cao: Các dãy núi lớn như Himalaya (nơi có đỉnh Everest) nằm ở biên giới Tây Nam.
  • Cao nguyên: Cao nguyên Thanh Tạng, cao nguyên Hoàng Thổ.
  • Bồn địa: Bồn địa Tarim, bồn địa Tứ Xuyên.
  • Đồng bằng: Đồng bằng Hoa Bắc, đồng bằng Trường Giang, đồng bằng Đông Bắc.
• Sự phân tầng địa hình rõ rệt: Trung Quốc có thể chia thành ba bậc địa hình:
• • Bậc cao nhất (trên 4000m): gồm các cao nguyên và dãy núi ở phía Tây.
  • Bậc trung gian (1000–2000m): gồm các bồn địa và cao nguyên ở trung tâm.
  • Bậc thấp nhất (dưới 500m): là các đồng bằng và đồi núi thấp ở phía Đông.

2. Đặc điểm đất đai:

• Đất rất đa dạng: Do sự phân hóa địa hình và khí hậu, Trung Quốc có nhiều loại đất như đất hoàng thổ, đất phù sa, đất đỏ, đất mùn núi cao.
• Đất hoàng thổ: Phân bố chủ yếu ở khu vực trung lưu sông Hoàng Hà, hình thành nên Vùng đất Hoàng Thổ nổi tiếng.
• Đất phù sa màu mỡ: Tập trung ở các đồng bằng lớn như đồng bằng Hoa Bắc, đồng bằng Trường Giang, thuận lợi cho phát triển nông nghiệp.
• Đất đỏ và đất đỏ vàng: Phân bố ở các vùng khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới phía Nam Trung Quốc.
• Đất mùn núi cao: Xuất hiện ở các vùng cao nguyên phía Tây.