Câu 1

Hình ảnh “hàng rào dây thép gai” trong bài thơ Người cắt dây thép gai là một biểu tượng mang tính chất đa tầng, giàu giá trị biểu cảm và gợi mở. Trên phương diện hiện thực, đây là biểu tượng của chiến tranh, của sự chia cắt đất nước trong giai đoạn kháng chiến chống Mỹ khốc liệt. Những hàng rào ấy chắn lối đi, chia đôi bờ sông, làm tan vỡ tình yêu, kỷ niệm, và cả sự sống bình dị đời thường. Tuy nhiên, ở một tầng sâu hơn, “dây thép gai” còn là ẩn dụ cho những thử thách, đau thương, ngăn cách trong cuộc sống mà con người phải vượt qua. Người lính trong bài thơ không chỉ cắt dây thép bằng hành động cụ thể mà còn bằng cả tình yêu đất nước, khát vọng hòa bình, và niềm tin vào sự đoàn tụ. Việc cắt đến “hàng rào cuối cùng” không chỉ là hành động chiến đấu mà còn là biểu tượng cho sự giải phóng, tái sinh, hàn gắn và thống nhất đất nước. Qua đó, nhà thơ gửi gắm niềm tin mãnh liệt vào tương lai, vào sức mạnh của con người và tình yêu thương

Câu 2 (4,0 điểm)

Viết bài văn khoảng 600 chữ trình bày suy nghĩ của em về sự cần thiết của lối sống có trách nhiệm của thế hệ trẻ đối với thế hệ trẻ hiện nay.

Trong xã hội hiện đại đầy biến động, lối sống có trách nhiệm đang trở thành một phẩm chất quan trọng, góp phần định hình nhân cách và vị thế của mỗi cá nhân, đặc biệt là thế hệ trẻ. Lối sống có trách nhiệm không chỉ là sự tự giác trong hành vi, mà còn là biểu hiện của ý thức, đạo đức và tình cảm đối với bản thân, gia đình, cộng đồng và xã hội.

Trách nhiệm đầu tiên của người trẻ chính là với bản thân: sống lành mạnh, học tập nghiêm túc, phát triển năng lực cá nhân và định hướng rõ ràng cho tương lai. Bởi một người sống không có trách nhiệm với chính mình thì khó có thể làm chủ cuộc sống hay đóng góp tích cực cho xã hội. Sống có trách nhiệm giúp thế hệ trẻ hình thành thái độ sống tích cực, biết đặt ra mục tiêu và kiên trì nỗ lực để đạt được điều đó. Từ đó, họ trưởng thành hơn, sống có lý tưởng và khát vọng cống hiến.

Bên cạnh đó, trách nhiệm còn thể hiện qua cách ứng xử với người khác: biết quan tâm đến gia đình, tôn trọng bạn bè, tuân thủ pháp luật và hành xử có văn hóa. Trách nhiệm với cộng đồng và đất nước được thể hiện qua việc tham gia các hoạt động thiện nguyện, bảo vệ môi trường, lên tiếng trước cái xấu, cái ác… Trong thời đại toàn cầu hóa, một người trẻ có trách nhiệm còn là người biết bảo vệ bản sắc văn hóa dân tộc, đồng thời chủ động hội nhập, tiếp thu có chọn lọc những giá trị nhân văn của nhân loại.

Tuy nhiên, thực tế hiện nay cho thấy một bộ phận giới trẻ vẫn thờ ơ, sống thiếu trách nhiệm: lười học, sống buông thả, thờ ơ trước nỗi đau hay khó khăn của người khác, thậm chí sẵn sàng làm tổn thương người khác vì sự ích kỷ cá nhân. Đây là một vấn đề đáng lo ngại, bởi nếu giới trẻ - những người nắm giữ tương lai – không sống có trách nhiệm thì xã hội sẽ đối diện với nhiều hậu quả tiêu cực.

Vì thế, việc giáo dục trách nhiệm cho thế hệ trẻ là điều vô cùng cấp thiết. Gia đình, nhà trường và xã hội cần chung tay để tạo môi trường sống, học tập lành mạnh, khơi dậy tinh thần tự giác và khuyến khích hành vi trách nhiệm trong đời sống hằng ngày

Tóm lại, lối sống có trách nhiệm chính là nền tảng để thế hệ trẻ trưởng thành, góp phần xây dựng xã hội văn minh, tiến bộ. Là người trẻ hôm nay, chúng ta hãy bắt đầu từ những điều nhỏ nhất: sống trung thực, tự giác, dũng cảm đối mặt với khó khăn, và luôn ý thức rằng mọi hành động của mình đều có ảnh hưởng đến người khác và đến tương lai của chính mình.

Câu 1 (0,5 điểm):

Phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong văn bản là biểu cảm (kết hợp với tự sự và miêu tả)

Câu 2 (0,5 điểm):

Nhân vật trữ tình trong văn bản là người lính – người cắt dây thép gai, một người chiến sĩ đang thực hiện nhiệm vụ vượt rào thép gai trong hoàn cảnh chiến tranh, đồng thời mang trong mình tình yêu đất nước và tình cảm cá nhân sâu sắc

Câu 3 (1,0 điểm):

Hình thức của văn bản là thơ tự do, với cấu trúc không bị bó buộc bởi số chữ hay vần điệu, chia thành hai phần rõ ràng (I và II), kết hợp linh hoạt giữa câu dài và câu ngắn để biểu đạt cảm xúc. Cách sử dụng hình ảnh thơ phong phú, giàu tính tượng trưng và ẩn dụ cũng là điểm đặc sắc về hình thức của bài thơ

Câu 4 (1,0 điểm):

Mạch cảm xúc của văn bản phát triển từ cảm xúc riêng tư đến cảm xúc cộng đồng, từ tình yêu cá nhân đến tình yêu đất nước.

• Phần I: Gợi lên nỗi đau của chiến tranh, niềm khao khát về sự sống, về tình yêu, về những điều giản dị mà thiêng liêng như “bóng em anh chải tóc hàng ngày”.

• Phần II: Cảm xúc chuyển sang mạnh mẽ, hào sảng hơn – thể hiện hành động dứt khoát, quyết liệt của người lính khi vượt qua từng hàng rào thép gai – như một biểu tượng của việc phá tan chia cắt, đem lại thống nhất, tái sinh sự sống và tình yêu

Câu 5 (1,0 điểm):

Thông điệp ý nghĩa: Từ bài thơ, thông điệp ý nghĩa nhất với em là: Trong những hoàn cảnh khó khăn, chia cắt, dù là của đất nước hay của con người, chỉ có tình yêu thương, lòng dũng cảm và ý chí kiên cường mới có thể phá bỏ mọi rào cản để mang lại sự hồi sinh, đoàn tụ và bình yên

Câu 1: Thể thơ tự do.

Câu 2: Một số từ ngữ tiêu biểu: Hoàng Sa, bám biển, Mẹ Tổ quốc, máu ngư dân, giữ nước, sóng dữ.

Câu 3:

• Biện pháp tu từ: So sánh “Mẹ Tổ quốc vẫn luôn ở bên ta / Như máu ấm trong màu cờ nước Việt”.

• Tác dụng: Thể hiện tình cảm thiêng liêng, gắn bó máu thịt giữa Tổ quốc và con người, nhấn mạnh vai trò nâng đỡ, chở che của Tổ quốc.

Câu 4: Tình yêu, niềm tự hào và lòng biết ơn sâu sắc với biển đảo và những người đang ngày đêm gìn giữ chủ quyền Tổ quốc.

Câu 5:

Là thế hệ trẻ, em nhận thức được trách nhiệm của mình trong việc bảo vệ biển đảo quê hương. Em sẽ tích cực học tập, tìm hiểu lịch sử, chủ quyền biển đảo và tuyên truyền cho mọi người xung quanh. Đồng thời, em luôn ủng hộ, biết ơn những người đang ngày đêm giữ gìn biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc

Câu 1: Thể thơ tự do.

Câu 2: Một số từ ngữ tiêu biểu: Hoàng Sa, bám biển, Mẹ Tổ quốc, máu ngư dân, giữ nước, sóng dữ.

Câu 3:

• Biện pháp tu từ: So sánh “Mẹ Tổ quốc vẫn luôn ở bên ta / Như máu ấm trong màu cờ nước Việt”.

• Tác dụng: Thể hiện tình cảm thiêng liêng, gắn bó máu thịt giữa Tổ quốc và con người, nhấn mạnh vai trò nâng đỡ, chở che của Tổ quốc.

Câu 4: Tình yêu, niềm tự hào và lòng biết ơn sâu sắc với biển đảo và những người đang ngày đêm gìn giữ chủ quyền Tổ quốc.

Câu 5:

Là thế hệ trẻ, em nhận thức được trách nhiệm của mình trong việc bảo vệ biển đảo quê hương. Em sẽ tích cực học tập, tìm hiểu lịch sử, chủ quyền biển đảo và tuyên truyền cho mọi người xung quanh. Đồng thời, em luôn ủng hộ, biết ơn những người đang ngày đêm giữ gìn biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc