Câu 1:

Trong cuộc sống hiện đại, lối sống chủ động đóng vai trò vô cùng quan trọng, quyết định sự thành công và hạnh phúc của mỗi người. Sống chủ động là biết tự lập, tự giác trong mọi tình huống, không chờ đợi hay dựa dẫm vào người khác. Người có lối sống chủ động luôn có ý thức học hỏi, trau dồi kỹ năng, biết nắm bắt cơ hội và làm chủ cuộc đời mình. Điều này giúp họ không bị động trước khó khăn, luôn sẵn sàng thích ứng với những thay đổi trong xã hội. Ngược lại, nếu thiếu đi sự chủ động, con người dễ trở nên thụ động, phụ thuộc, bỏ lỡ cơ hội phát triển. Trong thời đại 4.0 với nhiều cơ hội và thách thức, lối sống chủ động không chỉ giúp cá nhân phát triển mà còn đóng góp vào sự tiến bộ chung của xã hội. Vì vậy, mỗi người cần rèn luyện cho mình tinh thần chủ động từ những việc nhỏ nhất, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm để vươn lên và khẳng định giá trị bản thân.

Câu 2 :

Bài thơ trên chính là tác phẩm Bảo kính cảnh giới số 43 (Cảnh ngày hè) của Nguyễn Trãi, một thi phẩm đầy sức sống, thể hiện tình yêu thiên nhiên và tấm lòng vì dân của tác giả.

Mở đầu bài thơ, tác giả vẽ nên một bức tranh thiên nhiên mùa hè tràn đầy sức sống:

"Rồi hóng mát thuở ngày trường.
Hoè lục đùn đùn tán rợp trương.
Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ,
Hồng liên trì đã tịn mùi hương."

Cây hoè xanh tốt, tán lá sum suê tạo bóng mát, hoa thạch lựu rực rỡ như “phun thức đỏ”, sen trong hồ tỏa hương thơm dịu dàng. Những hình ảnh này không chỉ thể hiện vẻ đẹp rực rỡ, tràn trề nhựa sống của thiên nhiên mà còn cho thấy tâm hồn tinh tế, yêu đời của tác giả.

Không chỉ dừng lại ở thiên nhiên, Nguyễn Trãi còn hướng sự chú ý đến cuộc sống con người:

"Lao xao chợ cá làng ngư phủ,
Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương."

Câu thơ gợi lên một khung cảnh yên bình với âm thanh quen thuộc: tiếng lao xao của chợ cá, tiếng ve râm ran trong buổi hoàng hôn. Dù chỉ là những chi tiết rất đời thường, nhưng qua đó, tác giả đã thể hiện niềm vui trước cuộc sống bình dị, hòa hợp giữa con người và thiên nhiên.

Kết thúc bài thơ, Nguyễn Trãi bộc lộ tấm lòng yêu nước, thương dân của mình:

"Lẽ có Ngu cầm đàn một tiếng,
Dân giàu đủ khắp đòi phương."

Tác giả mong mỏi có một cây đàn của vua Ngu Thuấn để cất lên khúc nhạc thái bình, cầu mong cho muôn dân no ấm, hạnh phúc. Đó là khát vọng cao cả của một người cả đời cống hiến vì nước vì dân.

Bài thơ "Cảnh ngày hè" không chỉ là một bức tranh thiên nhiên rực rỡ mà còn phản ánh tâm hồn cao đẹp của Nguyễn Trãi. Qua đó, ta thấy được một con người yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống và luôn trăn trở về cuộc sống ấm no của nhân dân.

Câu 1:

Thể thơ của văn bản trên là thất ngôn bát cú Đường luật.

Câu 2 :

Những hình ảnh nói về nét sinh hoạt hàng ngày đạm bạc, thanh cao của tác giả:

• “Một mai, một cuốc, một cần câu” → Gắn bó với cuộc sống lao động giản dị, gần gũi thiên nhiên.
• “Thu ăn măng trúc, đông ăn giá” → Thức ăn đơn sơ, từ tự nhiên.
• “Xuân tắm hồ sen, hạ tắm ao” → Sinh hoạt hài hòa với trời đất, ung dung, tự tại.

Câu 3 :

Biện pháp tu từ liệt kê: "Một mai, một cuốc, một cần câu”.

Tác dụng:

• Nhấn mạnh những vật dụng quen thuộc gắn với cuộc sống giản dị, thanh bạch của tác giả.
• Gợi lên hình ảnh một con người ưa thích cuộc sống lao động, ẩn dật, xa lánh danh lợi.
• Thể hiện tâm thế “thơ thẩn” ung dung, tự do giữa cuộc đời.

Câu 4 :

Quan niệm dại - khôn của Nguyễn Bỉnh Khiêm mang tính nghịch lý:

• Theo lẽ thường, người khôn sẽ chọn nơi yên tĩnh, còn người dại mới lao vào nơi ồn ào, bon chen.
• Nhưng tác giả lại đảo ngược quan niệm: tự nhận mình là "dại" vì chọn cuộc sống ẩn dật, thanh nhàn; cho rằng người lao vào chốn quan trường, danh lợi mới là "khôn".
• Thể hiện tư tưởng thoát tục, đề cao cuộc sống an nhiên, tự do, xa lánh danh vọng phù phiếm.

Câu 5 

Nguyễn Bỉnh Khiêm thể hiện một nhân cách thanh cao, trí tuệ và sâu sắc. Ông chọn lối sống giản dị, hòa mình với thiên nhiên, tránh xa vòng danh lợi. Quan niệm sống của ông thể hiện sự sáng suốt khi nhận ra bản chất phù du của phú quý. Đây không chỉ là cách sống ẩn dật mà còn là thái độ ung dung, tự tại, giữ vững cốt cách thanh cao giữa đời.