Câu 9:
Văn bản nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc trong quá trình hội nhập toàn cầu. Hội nhập văn hóa là quá trình “nhận” những tinh hoa của nhân loại và “cho” thế giới những giá trị đặc sắc của dân tộc Việt Nam. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích tích cực, hội nhập cũng tiềm ẩn nguy cơ đồng hóa, làm phai nhạt bản sắc dân tộc. Vì vậy, mỗi dân tộc cần có bản lĩnh văn hóa vững chắc, trang bị sức đề kháng để vừa tiếp thu chọn lọc, vừa giữ gìn và phát huy cốt cách dân tộc mình.
Câu 10:
Giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc trong thời đại hội nhập có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Đó là cách để mỗi quốc gia khẳng định bản lĩnh, lòng tự hào và vị thế của mình trên trường quốc tế. Bản sắc văn hóa không chỉ giúp một dân tộc tồn tại bền vững mà còn tạo nên sự đa dạng, phong phú cho văn hóa nhân loại. Trong bối cảnh toàn cầu hóa, việc bảo vệ và phát huy các giá trị truyền thống sẽ giúp thế hệ trẻ hiểu rõ cội nguồn, từ đó biết trân trọng và phát triển văn hóa nước nhà. Đây là nền tảng để hội nhập mà không bị hòa tan.

Trường học vốn được xem là nơi giáo dục đạo đức, rèn luyện nhân cách và bồi dưỡng tri thức cho thế hệ trẻ – những chủ nhân tương lai của đất nước. Thế nhưng, trong những năm gần đây, một thực trạng đáng báo động đang dần phá vỡ không gian an toàn ấy – đó là hiện tượng bắt nạt học đường. Đây không chỉ là hành vi vi phạm đạo đức, làm tổn thương con người, mà còn là biểu hiện suy thoái về nhân cách, ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường giáo dục và sự phát triển toàn diện của học sinh.

Bắt nạt học đường là hành vi dùng lời nói hoặc hành động nhằm làm tổn thương, đe dọa, hạ thấp danh dự, tinh thần hoặc thể chất của người khác, thường xảy ra giữa học sinh với nhau. Hành vi này có thể thể hiện qua việc chửi bới, miệt thị ngoại hình, lôi kéo bè phái cô lập bạn bè, đánh đập, tống tiền, thậm chí ngày nay còn xuất hiện qua hình thức bắt nạt trên mạng xã hội – nơi mà những lời lẽ độc hại có thể lan truyền chóng mặt và để lại hậu quả nặng nề. Điều đáng buồn là phần lớn nạn nhân của bạo lực học đường lại là những học sinh có tính cách hiền lành, nhút nhát hoặc khác biệt so với đám đông.

Những hậu quả do bắt nạt học đường gây ra vô cùng nghiêm trọng. Không chỉ làm ảnh hưởng đến tinh thần, học lực của nạn nhân mà còn có thể gây ra những tổn thương lâu dài, khiến các em mất niềm tin vào bản thân và vào người khác. Nhiều trường hợp học sinh bị trầm cảm, rối loạn tâm lý, thậm chí tìm đến cái chết để giải thoát bản thân khỏi nỗi đau. Không chỉ nạn nhân, chính người đi bắt nạt cũng sẽ phải đối mặt với hậu quả: bị xử lý kỷ luật, mất đi tình bạn, và quan trọng hơn là đánh mất phần người trong mình khi vô cảm trước nỗi đau của người khác.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến thực trạng đáng buồn này. Một phần đến từ gia đình – nơi lẽ ra phải là chốn bình yên để trẻ em được yêu thương và dạy dỗ. Nhưng không ít gia đình lại thờ ơ, buông lỏng việc giáo dục con cái, hoặc có những hành vi bạo lực ngay trong chính ngôi nhà của mình. Trẻ em lớn lên trong bạo lực rất dễ tái hiện điều đó ở môi trường học đường. Nhà trường đôi khi cũng thiếu sự quan tâm, theo dõi sát sao tâm lý học sinh, chỉ tập trung vào kiến thức mà lơ là việc giáo dục đạo đức. Một nguyên nhân không kém phần quan trọng là tác động tiêu cực từ mạng xã hội, phim ảnh, nơi bạo lực được thể hiện như một cách thể hiện "quyền lực" và "cá tính".

Tuy nhiên, không thể chỉ dừng lại ở việc nhận diện vấn đề. Điều quan trọng là cần có những biện pháp mạnh mẽ và đồng bộ để ngăn chặn và đẩy lùi hiện tượng này. Gia đình cần dành thời gian để quan tâm, lắng nghe con, dạy con lòng nhân ái, vị tha và khả năng kiểm soát cảm xúc. Nhà trường phải xây dựng môi trường học đường an toàn, lành mạnh; tổ chức các buổi học kỹ năng sống, kỹ năng ứng xử, kỹ năng giải quyết xung đột. Đồng thời, cần có cơ chế bảo vệ học sinh khi bị bắt nạt: đường dây nóng, hộp thư phản ánh, đội ngũ tham vấn tâm lý học đường. Bản thân học sinh cũng cần học cách nói "không" với cái xấu, mạnh dạn tố giác những hành vi sai trái, bảo vệ bạn bè và quan trọng là không im lặng trước bạo lực.

Hơn hết, mỗi người trong xã hội cần hiểu rằng: bắt nạt không phải là chuyện nhỏ. Một lời nói vô tâm, một hành động ác ý có thể hủy hoại cả tương lai và tuổi thơ của người khác. Trái tim con người rất mong manh, đặc biệt là trái tim của những đứa trẻ đang lớn – đừng để vết sẹo từ tuổi học trò trở thành nỗi ám ảnh suốt đời.

Tóm lại, bắt nạt học đường là một vấn đề nghiêm trọng và cần được nhìn nhận đúng đắn. Để xây dựng một môi trường giáo dục lành mạnh, nơi mỗi học sinh đều được tôn trọng và phát triển, thì sự chung tay của gia đình – nhà trường – xã hội – và chính học sinh là điều kiện tiên quyết. Hãy để mái trường thực sự là nơi gieo hạt mầm yêu thương, chứ không phải nơi nhen nhóm sự thù ghét và nỗi sợ hãi.