Câu 1:

Trong nhịp sống hiện đại hối hả hôm nay, những giá trị truyền thống dường như đang dần bị lãng quên, đặc biệt là ở các làng quê – nơi từng gắn bó mật thiết với tuổi thơ của biết bao người. Không ít người, khi quay trở lại chốn cũ, đã không khỏi bâng khuâng, tiếc nuối trước sự đổi thay quá nhanh của quê hương. Trương Trọng Nghĩa, trong bài thơ Phía sau làng, đã gợi lên tâm trạng ấy bằng những hình ảnh đầy day dứt và lắng sâu, từ đó thể hiện tình cảm tha thiết với làng quê và nỗi buồn trước sự mai một của các giá trị xưa cũ. Hành trình “đi về phía tuổi thơ” là hành trình trở về với ký ức, nhưng người trữ tình không tìm thấy những hình ảnh thân thuộc ngày xưa, mà chỉ thấy dấu chân của những người bạn đã rời làng đi kiếm sống. Câu thơ “Đất không đủ cho sức trai cày ruộng / Mồ hôi chẳng hóa thành bát cơm no…” thể hiện nỗi xót xa về cuộc sống cơ cực, khiến người trẻ không thể gắn bó với ruộng đồng. Những biểu tượng văn hóa truyền thống như “hát dân ca”, “tóc dài ngang lưng”, “lũy tre làng” dần biến mất, nhường chỗ cho “nhà cửa chen chúc mọc” – biểu hiện rõ nét của sự đô thị hóa đang lấn át hồn quê. Nghệ thuật liệt kê, đối lập, hình ảnh chân thực cùng giọng điệu trầm buồn đã khắc họa một cách cảm động tâm trạng tiếc nuối, đau đáu của tác giả. Câu thơ kết “Mang lên phố những nỗi buồn ruộng rẫy…” vang lên như một tiếng thở dài, mang theo nỗi hoài niệm và tình yêu tha thiết với quê hương.

Câu 2:

Trong cuộc sống hiện đại ngày nay, sự phát triển của công nghệ thông tin đã làm thay đổi sâu sắc cách con người giao tiếp, học tập và tiếp cận tri thức. Nếu như trước đây, khoảng cách địa lý là một rào cản lớn trong việc kết nối con người thì ngày nay, chỉ cần một thiết bị thông minh và đường truyền internet, mọi người có thể trò chuyện với nhau chỉ trong tích tắc. Một trong những công cụ làm nên sự thay đổi đó chính là mạng xã hội. Với tốc độ lan truyền mạnh mẽ và sức ảnh hưởng sâu rộng, mạng xã hội đang đóng vai trò quan trọng trong mọi mặt của đời sống xã hội, đặc biệt là với giới trẻ. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích không thể phủ nhận, mạng xã hội cũng đặt ra nhiều thách thức đáng suy ngẫm.

Trước hết, mạng xã hội là một công cụ giúp giới trẻ tiếp cận thông tin một cách nhanh chóng và dễ dàng. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Twitter,… đã tạo ra không gian để chia sẻ và lan truyền thông tin một cách toàn cầu chỉ trong vài giây. Nhờ đó, giới trẻ có thể nắm bắt những sự kiện nổi bật, xu hướng mới và kiến thức đa dạng trên nhiều lĩnh vực. Ví dụ, trong thời gian dịch bệnh Covid-19 bùng phát, mạng xã hội đã trở thành kênh truyền tải thông tin hữu ích về tình hình dịch bệnh, các biện pháp phòng tránh và cách thức tự bảo vệ sức khỏe. Qua đó, mạng xã hội đã góp phần không nhỏ vào việc nâng cao nhận thức của giới trẻ về các vấn đề xã hội, giúp họ hiểu biết hơn về thế giới xung quanh.

Tuy nhiên, mạng xã hội cũng là “con dao hai lưỡi” khi không ít người đã sử dụng nó một cách thiếu kiểm soát hoặc sai mục đích. Việc quá phụ thuộc vào mạng xã hội dễ khiến con người trở nên thụ động, sống ảo, xa rời các mối quan hệ thực tế. Không ít trường hợp bị nghiện mạng xã hội, ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần và hiệu quả học tập, làm việc. Mặt khác, mạng xã hội cũng là mảnh đất màu mỡ cho thông tin sai lệch, tin giả, bạo lực ngôn từ và các hành vi xâm phạm quyền riêng tư. Nếu không tỉnh táo, người dùng rất dễ bị thao túng nhận thức, dẫn đến những hậu quả khó lường.

Vì vậy, để tận dụng được mặt tích cực và hạn chế mặt tiêu cực của mạng xã hội, mỗi người cần sử dụng nó một cách văn minh, có chọn lọc và có giới hạn. Đặc biệt, giới trẻ cần rèn luyện kỹ năng tư duy phản biện, biết phân biệt đúng sai, đồng thời ưu tiên thời gian cho các mối quan hệ trực tiếp, các hoạt động học tập, rèn luyện bản thân và phát triển nhân cách.

Tóm lại, mạng xã hội là một phần tất yếu của thời đại số. Nó có thể là công cụ hữu ích phục vụ cuộc sống con người, nhưng cũng có thể trở thành mối nguy hiểm nếu bị lạm dụng hoặc sử dụng sai cách. Điều quan trọng không phải là “có nên dùng mạng xã hội hay không”, mà là “sử dụng như thế nào cho hiệu quả và lành mạnh”. Mỗi cá nhân, nhất là giới trẻ, hãy làm chủ mạng xã hội, đừng để mạng xã hội làm chủ mình.

Câu 1: Bài thơ được viết theo thể thơ tự do

Câu 2: Những tính từ miêu tả hạnh phúc trong bài thơ gồm:
→ xanh, thơm, im lặng, dịu dàng, vô tư.

Câu 3: Đoạn thơ gợi ra hình ảnh hạnh phúc giản dị mà ngọt ngào – giống như một trái quả thơm, không ồn ào, phô trương mà lặng lẽ lan tỏa hương vị dịu dàng.
→ Hạnh phúc đôi khi đến trong những khoảnh khắc yên bình, nhẹ nhàng nhưng khiến con người cảm nhận rõ sự tròn đầy, êm ái của cuộc sống.

Câu 4: Biện pháp so sánh “hạnh phúc như sông” giúp:

• Gợi hình ảnh hạnh phúc bình thản, hiền hòa, không cầu toàn – cứ nhẹ nhàng trôi đi, không tính toán.
• Thể hiện quan niệm rằng: hạnh phúc không nằm ở sự trọn vẹn tuyệt đối (đầy hay vơi), mà ở tinh thần vô tư, buông bỏ, chấp nhận mọi trạng thái của cuộc sống.
  → Tăng chất thơ gợi hình gợi cảm, chất triết lí sâu sắc cho bài thơ.

Câu 5: Tác giả quan niệm rằng hạnh phúc là những điều bình dị, nhỏ bé nhưng sâu sắc và ý nghĩa:

• Như lá, quả, sông – những sự vật thiên nhiên đơn sơ, mộc mạc.
• Hạnh phúc không ồn ào mà lặng lẽ, không tuyệt đối mà tùy duyên, miễn là tâm ta biết cảm nhận.
• Quan niệm này thể hiện một lối sống tích cực, an nhiên, trân trọng từng khoảnh khắc hiện tại.

→ Đây là một cách nhìn về hạnh phúc rất đời thường nhưng đầy nhân văn, gần gũi với nhịp sống hiện đại.

Câu 1:

Trong đoạn văn trích từ "Bức tranh" của Nguyễn Minh Châu, tâm trạng của nhân vật người hoạ sĩ phản ánh sự rối ren và khó khăn trong việc chấp nhận sự giúp đỡ từ một người chiến sĩ. Tâm trạng của nhân vật phản ánh sự tự trọng và sự tự đánh giá cao bản thân, khi anh cảm thấy mình trở thành một gánh nặng đối với người khác. Anh phản ánh sự ngạc nhiên và khó hiểu trước lòng độ lượng của người chiến sĩ, đặc biệt khi anh đánh giá bản thân là một người có địa vị và tên tuổi trong xã hội. Tuy nhiên, đồng thời, nhân vật cũng phản ánh sự thấu hiểu và nhận biết về sự thay đổi trong cách cư xử của người khác đối với mình, và cảm thấy bất ngờ và biết ơn trước lòng độ lượng của người chiến sĩ. Điều này thể hiện sự phức tạp và mâu thuẫn trong tâm trạng của nhân vật khi phải đối mặt với tình huống bất ngờ và khó khăn.

Câu 2:

Trong thế giới phẳng của kỷ nguyên số, nơi mỗi cá nhân đều có thể trở thành “một cái tôi trung tâm” trên mạng xã hội, thì việc thể hiện bản thân dường như đã trở thành một phần tất yếu của cuộc sống giới trẻ. Nhưng giữa muôn vàn màu sắc cá tính ấy, liệu tất cả cách thể hiện đều là đúng đắn? Là sự khẳng định giá trị cá nhân, hay chỉ là tiếng vọng ồn ào trong một đám đông lạc hướng?

Thể hiện bản lĩnh và cá tính cá nhân là một khao khát tự nhiên của mọi người, đặc biệt là đối với giới trẻ hiện nay. Việc này có thể thể hiện dưới nhiều hình thức khác nhau, nhưng mục tiêu cuối cùng luôn là khẳng định và thể hiện bản thân. Tuy nhiên, việc thể hiện mình cần phải được thực hiện một cách tích cực và đúng đắn để không gây ảnh hưởng xấu đến cá nhân và xã hội.

Thể hiện mình là một cách để mọi người tỏ ra đặc biệt và nổi bật trong mắt người khác. Trong thời đại của mạng xã hội và sự cạnh tranh khốc liệt, nhu cầu này càng trở nên quan trọng hơn. Có những cách tích cực để thể hiện bản lĩnh và cá tính, như phát triển kỹ năng, đóng góp cho xã hội, và xây dựng mối quan hệ tích cực với người khác.

Tuy nhiên, có một số người trẻ lạm dụng việc thể hiện mình bằng cách tiêu tiền, uống rượu, hút thuốc, hoặc thậm chí vi phạm luật lệ. Những hành động này không chỉ có thể gây hại cho sức khỏe cá nhân mà còn tạo ra tác động xấu đến xã hội. Chúng có thể tạo ra mô hình tiêu biểu xấu, khuyến khích hành vi tiêu cực, và đánh đồng sự tự tin với sự xấu xa.

Có một số nguyên nhân có thể giải thích hiện tượng này. Thứ nhất, gia đình và môi trường giáo dục có thể không cung cấp đủ hướng dẫn và giám sát cho trẻ em. Thứ hai, áp lực xã hội và quảng cáo có thể thúc đẩy hành vi tiêu tiền và tiêu biểu không lành mạnh. Thứ ba, một số người trẻ có thể cảm thấy bất an, bất ổn về bản thân và cố gắng bù đắp bằng cách thể hiện mình một cách sai lệch.

Để cải thiện tình trạng này, cần có một sự nhận thức đúng đắn về việc thể hiện bản thân. Cái tôi và cá tính cá nhân nên được đo bằng những giá trị thực sự như học vấn, lòng nhiệt huyết, lòng trung thực, và lòng yêu thương đối với người khác. Thay vì thể hiện mình qua những hành động tiêu cực, hãy tập trung vào việc phát triển những kỹ năng và phẩm chất tích cực. Việc này sẽ giúp xây dựng một cộng đồng xung quanh chúng ta tốt hơn, và chúng ta sẽ thấy mình đóng góp có ý nghĩa hơn cho xã hội.

Câu 1. Người kể chuyện trong văn bản trên là người kể truyện hạn tri

Câu 2: Thành phần chêm xen: (to và nặng gấp đôi một cái ba lô bình thường của khách đi đường)

Câu 3: Người họa sĩ đã tỏ thái độ lạnh lùng, từ chối khéo và có chút tự ái, kiêu hãnh khi được người chiến sĩ nhờ vẽ chân dung.

Lý do là vì người họa sĩ cho rằng mình là một nghệ sĩ chuyên nghiệp, có tên tuổi, chứ không phải một người “vẽ truyền thần” để đáp ứng yêu cầu cá nhân thông thường. Điều này thể hiện sự đặt nặng cái tôi cá nhân, thói kiêu ngạo nghề nghiệp của người nghệ sĩ trong giai đoạn đầu câu chuyện.

Câu 4: Điểm nhìn trần thuật ở ngôi thứ nhất (“tôi”) giúp người đọc:

• Hiểu rõ quá trình biến đổi tâm lý của người họa sĩ – từ kiêu ngạo → ngỡ ngàng → xấu hổ → biết ơn → thay đổi.
• Tăng tính chân thực và chiều sâu nội tâm, khi nhân vật tự đối thoại, tự phản tỉnh về cái tôi từng “tự trọng”, từng “coi mình là kẻ bề trên”.
• Làm nổi bật vẻ đẹp thầm lặng và đầy nhân hậu của người chiến sĩ thông qua cái nhìn đầy cảm phục và day dứt của nhân vật “tôi”.
  => Qua đó, thể hiện chủ đề nhân đạo sâu sắc và sự thức tỉnh của người nghệ sĩ về giá trị con người trong chiến tranh.

Câu 5:

Qua văn bản, em rút ra bài học:

• Đừng vội đánh giá người khác bằng vẻ ngoài hay địa vị, bởi giá trị con người nằm ở cách sống, cách cư xử đầy nghĩa tình.
• Học cách khiêm tốn, biết nhận sai, biết sửa mình như nhân vật người họa sĩ khi nhận ra lỗi lầm và thay đổi.
• Cuộc sống cần lắm lòng độ lượng, sự bao dung, nhất là trong những hoàn cảnh khó khăn – điều đó tạo nên vẻ đẹp đích thực của con người.