Câu 1

Trong thời đại công nghệ hiện nay, con người ngày càng phụ thuộc nhiều hơn vào trí tuệ nhân tạo (AI). Từ việc sử dụng trợ lý ảo, dịch máy, chẩn đoán bệnh cho đến các ứng dụng như giao thông thông minh, AI đang dần chiếm một vai trò quan trọng trong đời sống. Tuy nhiên, sự lệ thuộc quá mức vào công nghệ AI cũng mang đến những nguy cơ nhất định. Khi con người quá tin tưởng vào AI, chúng ta có thể đánh mất khả năng tư duy độc lập, giảm tương tác xã hội và gặp nguy hiểm nếu hệ thống AI gặp lỗi. Ngoài ra, việc AI thay thế con người trong một số ngành nghề có thể dẫn đến mất việc làm và bất bình đẳng xã hội. Do đó, con người cần sử dụng AI một cách thông minh và có kiểm soát, kết hợp giữa lợi ích của công nghệ và sự tỉnh táo, đạo đức của con người để hướng tới một cuộc sống văn minh và bền vững hơn.

Câu 2

Bài thơ “Đừng chạm tay” của Vũ Thị Huyền Trang là một tác phẩm sâu sắc, đầy chất suy tưởng, thể hiện sự trân trọng đối với quá khứ và những kí ức của người già qua hình ảnh ẩn dụ giàu cảm xúc.

Về nội dung, bài thơ là một cuộc hành trình ẩn dụ của một người khách đến một nơi có cụ già ngồi sưởi nắng. Cụ già không chỉ là một nhân vật đơn thuần, mà còn là biểu tượng của những người từng trải, mang trong mình cả một thế giới kí ức riêng biệt. Khi khách đi theo dấu tay cụ chỉ, họ bước vào “thế giới một người già” – một nơi không có trên bản đồ, hoang sơ, vắng vẻ nhưng đong đầy hoài niệm. Hành trình này như dẫn người đọc vào một không gian ký ức – nơi lưu giữ những giá trị đã qua, đang dần bị lãng quên trong guồng quay hiện đại. Bài thơ cũng khơi gợi sự đồng cảm và tôn trọng với thế giới nội tâm của người già – những con người từng trải, cô đơn và đầy trăn trở trong hoài niệm.

Về nghệ thuật, bài thơ sử dụng lối viết nhẹ nhàng, tinh tế với hình ảnh thơ mộc mạc nhưng giàu sức gợi. Việc sử dụng những hình ảnh ẩn dụ như “con đường cụ già từng tới”, “khối bê tông đông cứng ánh nhìn” hay “đừng khuấy lên kí ức một người già” đều thể hiện sự trân trọng với quá khứ và mong muốn gìn giữ sự yên bình trong tâm hồn người già. Giọng thơ trầm lắng, ngôn từ chọn lọc, giàu tính triết lý góp phần tạo nên chiều sâu cảm xúc cho bài thơ.

Tóm lại, “Đừng chạm tay” là một bài thơ giàu giá trị nhân văn, thể hiện sự thấu hiểu và tôn trọng đối với kí ức, quá khứ và tâm hồn con người, đặc biệt là những người già – những kho tàng sống về thời gian và ký ức.

Câu 1.

Thể thơ của văn bản là thể thơ lục bát.

Câu 2.

Những phương thức biểu đạt được sử dụng trong văn bản:

• Tự sự (kể lại câu chuyện Thạch Sanh – Lý Thông)
• Miêu tả (miêu tả hành động, cảm xúc nhân vật như Lý Thông, Thạch Sanh, công chúa,…)
• Biểu cảm (bộc lộ cảm xúc qua giọng thơ, đặc biệt là ở phần tiếng đàn ai oán)
• Nghị luận (ẩn chứa bài học về cái thiện thắng cái ác, lòng khoan dung, công lý)

Câu 3.

Tóm tắt văn bản bằng những sự kiện chính:

• Chằn tinh và đại bàng hợp tác trả thù Thạch Sanh, gài bẫy khiến Thạch Sanh bị kết tội oan.
• Thạch Sanh bị giam vào ngục; tiếng đàn của chàng vang xa khiến công chúa nhận ra chàng.
• Công chúa xin gặp người đánh đàn. Thạch Sanh kể lại sự thật, được minh oan và sắc phong làm phò mã.
• Lý Thông bị giao cho Thạch Sanh xét xử. Chàng tha chết vì nghĩ đến mẹ của Lý Thông.
• Trên đường về quê, Lý Thông bị sét đánh chết – ác giả ác báo.

Văn bản thuộc mô hình cốt truyện:

• Cốt truyện người anh hùng – kết cấu quen thuộc trong truyện cổ tích thần kỳ.

Câu 4.

Chi tiết kì ảo: Tiếng đàn “tích tịch tình tang” vang xa đến tai công chúa.

Tác dụng:

• Tạo không khí huyền ảo, thần kỳ, gợi mở sự chuyển biến trong cốt truyện.
• Thể hiện sự nhiệm màu của cái thiện – tiếng đàn chính là tiếng nói của nỗi oan khuất và chân lý.
• Là phương tiện giúp công chúa và nhà vua phát hiện sự thật, góp phần giải oan cho Thạch Sanh.

Câu 5.

So sánh với truyện cổ tích “Thạch Sanh”:

Về điểm giống nhau: Cả hai văn bản đều kể về hành trình Thạch Sanh bị hãm hại, sau đó được minh oan và chiến thắng cái ác. Hệ thống nhân vật chính như Thạch Sanh, Lý Thông, công chúa, nhà vua,… được giữ nguyên. Các chi tiết kì ảo như diệt chằn tinh, đại bàng, tiếng đàn vang xa, Lý Thông bị sét đánh,… vẫn xuất hiện, thể hiện rõ mô típ truyện cổ tích thần kỳ.

Về điểm khác nhau: Truyện cổ tích gốc được viết bằng văn xuôi, còn văn bản này là thơ lục bát. Bản thơ sử dụng nhiều hình ảnh, cảm xúc và biện pháp tu từ hơn, đặc biệt nhấn mạnh chi tiết tiếng đàn, giúp câu chuyện thêm phần trữ tình và giàu tính nghệ thuật. Ngôn ngữ cũng hiện đại, gần gũi với người đọc ngày nay hơn.

Câu 1.

Thể thơ của văn bản là thể thơ lục bát.

Câu 2.

Những phương thức biểu đạt được sử dụng trong văn bản:

• Tự sự (kể lại câu chuyện Thạch Sanh – Lý Thông)
• Miêu tả (miêu tả hành động, cảm xúc nhân vật như Lý Thông, Thạch Sanh, công chúa,…)
• Biểu cảm (bộc lộ cảm xúc qua giọng thơ, đặc biệt là ở phần tiếng đàn ai oán)
• Nghị luận (ẩn chứa bài học về cái thiện thắng cái ác, lòng khoan dung, công lý)

Câu 3.

Tóm tắt văn bản bằng những sự kiện chính:

• Chằn tinh và đại bàng hợp tác trả thù Thạch Sanh, gài bẫy khiến Thạch Sanh bị kết tội oan.
• Thạch Sanh bị giam vào ngục; tiếng đàn của chàng vang xa khiến công chúa nhận ra chàng.
• Công chúa xin gặp người đánh đàn. Thạch Sanh kể lại sự thật, được minh oan và sắc phong làm phò mã.
• Lý Thông bị giao cho Thạch Sanh xét xử. Chàng tha chết vì nghĩ đến mẹ của Lý Thông.
• Trên đường về quê, Lý Thông bị sét đánh chết – ác giả ác báo.

Văn bản thuộc mô hình cốt truyện:

• Cốt truyện người anh hùng – kết cấu quen thuộc trong truyện cổ tích thần kỳ.

Câu 4.

Chi tiết kì ảo: Tiếng đàn “tích tịch tình tang” vang xa đến tai công chúa.

Tác dụng:

• Tạo không khí huyền ảo, thần kỳ, gợi mở sự chuyển biến trong cốt truyện.
• Thể hiện sự nhiệm màu của cái thiện – tiếng đàn chính là tiếng nói của nỗi oan khuất và chân lý.
• Là phương tiện giúp công chúa và nhà vua phát hiện sự thật, góp phần giải oan cho Thạch Sanh.

Câu 5.

So sánh với truyện cổ tích “Thạch Sanh”:

Về điểm giống nhau: Cả hai văn bản đều kể về hành trình Thạch Sanh bị hãm hại, sau đó được minh oan và chiến thắng cái ác. Hệ thống nhân vật chính như Thạch Sanh, Lý Thông, công chúa, nhà vua,… được giữ nguyên. Các chi tiết kì ảo như diệt chằn tinh, đại bàng, tiếng đàn vang xa, Lý Thông bị sét đánh,… vẫn xuất hiện, thể hiện rõ mô típ truyện cổ tích thần kỳ.

Về điểm khác nhau: Truyện cổ tích gốc được viết bằng văn xuôi, còn văn bản này là thơ lục bát. Bản thơ sử dụng nhiều hình ảnh, cảm xúc và biện pháp tu từ hơn, đặc biệt nhấn mạnh chi tiết tiếng đàn, giúp câu chuyện thêm phần trữ tình và giàu tính nghệ thuật. Ngôn ngữ cũng hiện đại, gần gũi với người đọc ngày nay hơn.