Câu 1 (2.0 điểm): Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ)

Đoạn thơ trích từ bài Trăng hè của Đoàn Văn Cừ đã vẽ nên một bức tranh quê thanh bình, gần gũi và đậm chất dân dã. Qua những hình ảnh giản dị như “tiếng võng… kẽo kẹt đưa”, “con chó ngủ lơ mơ”, “bóng cây lơi lả”, người đọc cảm nhận được không gian tĩnh lặng, yên bình của làng quê trong đêm trăng. Cảnh vật như đang chìm vào giấc ngủ, chỉ còn ánh trăng lấp loáng rọi khắp sân vườn. Từng chi tiết như ông lão nằm chơi, thằng cu đứng ngắm mèo, được miêu tả sống động nhưng nhẹ nhàng, gợi nên sự gần gũi, ấm áp của tình làng nghĩa xóm. Bức tranh quê không chỉ đẹp ở khung cảnh mà còn đẹp ở cái hồn dân dã, nơi con người sống an nhiên, chan hòa cùng thiên nhiên. Đoạn thơ giúp ta thêm yêu quý làng quê – nơi lưu giữ những ký ức thanh thản, những phút giây yên bình trong tâm hồn mỗi người.

Câu 2 (4.0 điểm): Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ)

Tuổi trẻ là khoảng thời gian đẹp nhất của đời người – khi trong ta tràn đầy nhiệt huyết, khát vọng và niềm tin vào tương lai. Trong xã hội hiện đại với nhiều cơ hội và thách thức, sự nỗ lực hết mình của tuổi trẻ không chỉ là điều cần thiết mà còn là yếu tố quyết định thành công và giá trị của một con người.

Nỗ lực chính là quá trình con người không ngừng cố gắng, rèn luyện để vươn tới mục tiêu, vượt qua giới hạn bản thân. Với tuổi trẻ, điều này càng quan trọng bởi đây là giai đoạn định hình lý tưởng, xây dựng nền tảng kiến thức và kỹ năng sống. Chỉ khi dám đối diện với thử thách, kiên trì vượt khó và không ngừng phấn đấu, người trẻ mới có thể trưởng thành và gặt hái thành quả xứng đáng.

Trong xã hội hôm nay, có rất nhiều tấm gương tuổi trẻ nỗ lực hết mình đáng khâm phục. Đó là những sinh viên vừa học vừa làm để nuôi giấc mơ giảng đường. Đó là những bạn trẻ khởi nghiệp không quản ngày đêm, chấp nhận thất bại để đổi lấy bài học kinh nghiệm. Hay chính là những người bình thường vẫn chăm chỉ học tập, rèn luyện mỗi ngày vì một tương lai tốt đẹp hơn cho bản thân và gia đình. Họ là minh chứng cho chân lý: không có con đường nào trải đầy hoa hồng, chỉ có kiên trì và nỗ lực mới dẫn đến thành công.

Tuy nhiên, vẫn còn không ít bạn trẻ sống thụ động, dễ bỏ cuộc hoặc chỉ muốn thành công nhanh chóng mà thiếu tinh thần rèn luyện. Thậm chí, có người lựa chọn lối sống hưởng thụ, lười biếng, đánh mất thời gian và cơ hội quý giá của tuổi trẻ. Đó là điều đáng tiếc, bởi mỗi phút giây trôi qua mà không được sử dụng đúng cách đều là một sự lãng phí đáng buồn.

Tuổi trẻ không kéo dài mãi mãi, vì vậy chúng ta phải biết trân trọng và sử dụng quãng thời gian ấy để sống hết mình, học hết sức, làm việc hết tâm. Dù hoàn cảnh ra sao, chỉ cần kiên trì và tin vào chính mình, mỗi người trẻ đều có thể viết nên câu chuyện đáng tự hào của riêng mình.

Tóm lại, sự nỗ lực hết mình là thước đo ý chí và khát vọng sống của tuổi trẻ. Hãy sống sao để khi nhìn lại, ta không phải hối tiếc vì đã bỏ lỡ cơ hội tỏa sáng trong những năm tháng rực rỡ nhất của đời mình.

Câu 1. Văn bản được kể theo ngôi thứ ba, người kể chuyện giấu mình.

Câu 2. Một số chi tiết cho thấy chị Bớt không giận mẹ:

• Vui mừng khi mẹ đến ở chung,
• Gặng hỏi mẹ cho rõ nhưng không oán trách,
• Yên tâm chăm sóc mẹ và con cái,
• Ôm lấy mẹ khi bà day dứt về chuyện cũ, thể hiện sự bao dung.

Câu 3. Bớt là người hiền lành, vị tha, giàu lòng yêu thương, có trách nhiệm với gia đình, đặc biệt là biết hiểu và cảm thông với mẹ dù từng bị phân biệt đối xử.

Câu 4. Hành động và lời nói đó thể hiện tình cảm chân thành, sự cảm thông và tha thứ của Bớt đối với mẹ. Chị không muốn mẹ dằn vặt vì quá khứ, muốn mẹ an lòng khi ở cùng con cháu.

Câu 5. Thông điệp ý nghĩa: Tình cảm gia đình là điều thiêng liêng, có thể xoa dịu những tổn thương và hàn gắn mọi khoảng cách.

Lí do: Trong cuộc sống hiện đại đầy biến động, sự thấu hiểu và yêu thương giữa các thành viên trong gia đình càng trở nên quý giá, là chỗ dựa tinh thần không thể thay thế.

Câu 1. Phương thức biểu đạt chính: biểu cảm (kết hợp yếu tố tự sự và miêu tả).

Câu 2. Văn bản gợi nhắc đến các tác phẩm nổi tiếng của nhà văn Andecxen như:

• “Nàng tiên cá”,
• “Cô bé bán diêm”,
• “Hoàng tử và công chúa” (hoặc các truyện cổ tích có hoàng tử).

Câu 3. Việc gợi nhắc các tác phẩm của Andecxen giúp:

• Gợi không gian cổ tích lãng mạn, mơ mộng,
• Tăng chiều sâu cảm xúc cho bài thơ,
• Tạo sự đối lập giữa mộng tưởng và hiện thực để làm nổi bật nỗi buồn và khát khao yêu thương chân thành.

Câu 4. Biện pháp so sánh “Biển mặn mòi như nước mắt của em”:

• Gợi sự gắn bó giữa biển và cảm xúc con người,
• Thể hiện nỗi buồn, sự cô đơn, mong manh của tình yêu,
• Làm cho hình ảnh biển trở nên nhân hóa, giàu xúc cảm.

Câu 5. Nhân vật trữ tình trong khổ cuối hiện lên với vẻ đẹp đa cảm, thủy chung và giàu lòng yêu thương. Dù tình yêu có thể dang dở như “thạch thảo nở hoa bốn mùa dang dở”, nhân vật vẫn hy vọng, tin tưởng vào tình yêu chân thành, như “que diêm cuối cùng sẽ cháy trọn tình yêu”.

Câu 1. Đoạn trích được viết theo thể thơ tự do.

Câu 2. Hai hình ảnh cho thấy sự khắc nghiệt của thiên nhiên miền Trung:

• “Trên nắng và dưới cát”
• “Chỉ gió bão là tốt tươi như cỏ”

Câu 3. Những dòng thơ thể hiện con người miền Trung tuy sống nơi “eo đất” khô cằn nhưng lại giàu tình cảm, thủy chung, nghĩa tình, “tình người đọng mật” giữa gian khó.

Câu 4. Việc vận dụng thành ngữ “mồng tơi không kịp rớt” gợi hình ảnh cái nghèo đến mức khắc nghiệt, không đủ điều kiện tối thiểu để sinh tồn, qua đó nhấn mạnh sự khó khăn, thiếu thốn của miền Trung.

Câu 5. Tác giả thể hiện tình cảm sâu nặng, xót thương và trân trọng đối với con người và vùng đất miền Trung giàu nghị lực, đầy yêu thương trong gian khó.

Câu 1. Đoạn trích được viết theo thể tự do.

Câu 2. Nhân vật trữ tình bày tỏ lòng biết ơn với:

• Những cánh sẻ nâu (biểu tượng của thiên nhiên, tuổi thơ),
• Mẹ,
• Trò chơi tuổi nhỏ,
• Những dấu chân lam lũ trên đường đời (biểu tượng của người lao động, thế hệ đi trước).

Câu 3. Dấu ngoặc kép trong dòng thơ “Chuyền chuyền một…” dùng để trích lại nguyên văn lời nói, lời hát trong trò chơi dân gian, gợi nhớ không khí tuổi thơ hồn nhiên.

Câu 4. Phép lặp cú pháp “Biết ơn…” được lặp lại ở đầu các khổ thơ, nhấn mạnh cảm xúc trân trọng, biết ơn của nhân vật trữ tình với những điều giản dị nhưng thiêng liêng trong cuộc sống.

Câu 5. Thông điệp có ý nghĩa nhất: Hãy biết ơn những điều bình dị đã nuôi dưỡng tâm hồn và hình thành nhân cách mỗi con người.