Câu 1

Bài thơ Bàn giao của Vũ Quần Phương đã để lại trong lòng người đọc những cảm xúc sâu lắng về tình yêu thương, niềm tin và trách nhiệm truyền trao giữa các thế hệ. Qua hình ảnh người ông bàn giao cho cháu những điều đẹp đẽ như gió heo may, góc phố mùi ngô nướng, tháng Giêng hương bưởi, ánh mắt đẫm nắng của con người…, tác giả đã gợi ra vẻ đẹp bình dị, thanh bình của cuộc sống. Người ông mong muốn thế hệ sau được thừa hưởng những giá trị tốt đẹp, tươi sáng, không phải trải qua những tháng ngày loạn lạc, vất vả như mình. Đặc biệt, ông còn gửi gắm cho cháu bài học làm người vững vàng, kiên cường, biết chấp nhận cả những buồn vui trong cuộc sống. Biện pháp điệp ngữ “bàn giao” được sử dụng linh hoạt đã nhấn mạnh sự trân trọng và niềm kỳ vọng của thế hệ trước đối với thế hệ sau. Qua bài thơ, ta càng thêm thấm thía giá trị của sự tiếp nối truyền thống và ý nghĩa thiêng liêng của trách nhiệm được trao gửi.

Câu 2 (4.0 điểm)

Tuổi trẻ là khoảng thời gian quý giá nhất trong cuộc đời mỗi người, là giai đoạn tràn đầy nhiệt huyết, đam mê và khát vọng khám phá thế giới. Một trong những yếu tố quan trọng giúp tuổi trẻ trưởng thành và thành công chính là sự trải nghiệm. Trải nghiệm không chỉ mở rộng hiểu biết mà còn giúp ta rèn luyện bản lĩnh, trưởng thành về suy nghĩ và hành động.

Trải nghiệm là quá trình con người tiếp xúc, va chạm với thực tế để học hỏi và tích lũy kinh nghiệm sống. Với tuổi trẻ, trải nghiệm là bước đầu tiên để bước ra khỏi vùng an toàn, đối diện với những thử thách, thất bại và cả những bài học quý giá. Thực tế cho thấy, những người dám trải nghiệm sớm thường dễ dàng thích nghi, trưởng thành nhanh hơn trong cuộc sống.

Sự trải nghiệm giúp tuổi trẻ nhận thức rõ hơn về bản thân: biết mình mạnh ở đâu, yếu ở đâu, đam mê điều gì và cần phát triển như thế nào. Không ai có thể trưởng thành chỉ qua sách vở hay lý thuyết; chỉ khi thực sự dấn thân, chúng ta mới hiểu hết giá trị của bài học cuộc sống. Ví như những bạn trẻ đi làm thêm, tham gia các hoạt động xã hội từ sớm sẽ tích lũy được kinh nghiệm quý báu về cách giao tiếp, giải quyết vấn đề, làm việc nhóm — những kỹ năng thiết yếu cho tương lai.

Tuy nhiên, trải nghiệm không phải lúc nào cũng ngọt ngào. Đôi khi, nó đi kèm với vấp ngã, thất bại và tổn thương. Nhưng chính những lần thất bại đó lại là những viên gạch chắc chắn nhất xây dựng nên bản lĩnh và ý chí của mỗi người. Thomas Edison từng thất bại hàng ngàn lần trước khi phát minh ra bóng đèn điện. Nếu không có sự trải nghiệm và kiên trì, nhân loại đã không thể có được những thành tựu vĩ đại như hôm nay.

Ngày nay, khi cuộc sống hiện đại tạo ra nhiều cơ hội, tuổi trẻ càng cần chủ động tìm kiếm và chấp nhận trải nghiệm. Đừng ngại khó, đừng sợ sai, bởi mỗi vết thương trên hành trình tuổi trẻ sẽ là một dấu ấn trưởng thành đáng quý. Mỗi chuyến đi xa, mỗi lần thử thách bản thân ở lĩnh vực mới đều là những viên đá lót đường cho hành trình vươn tới ước mơ.

Tóm lại, tuổi trẻ và trải nghiệm là hai yếu tố song hành không thể tách rời. Chỉ khi dám trải nghiệm, tuổi trẻ mới có thể sống trọn vẹn và chuẩn bị hành trang vững chắc cho tương lai. Vì vậy, hãy sống hết mình, dám thử thách, dám sai để trưởng thành hơn mỗi ngày.

Câu 1

Bài thơ Bàn giao của Vũ Quần Phương đã để lại trong lòng người đọc những cảm xúc sâu lắng về tình yêu thương, niềm tin và trách nhiệm truyền trao giữa các thế hệ. Qua hình ảnh người ông bàn giao cho cháu những điều đẹp đẽ như gió heo may, góc phố mùi ngô nướng, tháng Giêng hương bưởi, ánh mắt đẫm nắng của con người…, tác giả đã gợi ra vẻ đẹp bình dị, thanh bình của cuộc sống. Người ông mong muốn thế hệ sau được thừa hưởng những giá trị tốt đẹp, tươi sáng, không phải trải qua những tháng ngày loạn lạc, vất vả như mình. Đặc biệt, ông còn gửi gắm cho cháu bài học làm người vững vàng, kiên cường, biết chấp nhận cả những buồn vui trong cuộc sống. Biện pháp điệp ngữ “bàn giao” được sử dụng linh hoạt đã nhấn mạnh sự trân trọng và niềm kỳ vọng của thế hệ trước đối với thế hệ sau. Qua bài thơ, ta càng thêm thấm thía giá trị của sự tiếp nối truyền thống và ý nghĩa thiêng liêng của trách nhiệm được trao gửi.

Câu 2 (4.0 điểm)

Tuổi trẻ là khoảng thời gian quý giá nhất trong cuộc đời mỗi người, là giai đoạn tràn đầy nhiệt huyết, đam mê và khát vọng khám phá thế giới. Một trong những yếu tố quan trọng giúp tuổi trẻ trưởng thành và thành công chính là sự trải nghiệm. Trải nghiệm không chỉ mở rộng hiểu biết mà còn giúp ta rèn luyện bản lĩnh, trưởng thành về suy nghĩ và hành động.

Trải nghiệm là quá trình con người tiếp xúc, va chạm với thực tế để học hỏi và tích lũy kinh nghiệm sống. Với tuổi trẻ, trải nghiệm là bước đầu tiên để bước ra khỏi vùng an toàn, đối diện với những thử thách, thất bại và cả những bài học quý giá. Thực tế cho thấy, những người dám trải nghiệm sớm thường dễ dàng thích nghi, trưởng thành nhanh hơn trong cuộc sống.

Sự trải nghiệm giúp tuổi trẻ nhận thức rõ hơn về bản thân: biết mình mạnh ở đâu, yếu ở đâu, đam mê điều gì và cần phát triển như thế nào. Không ai có thể trưởng thành chỉ qua sách vở hay lý thuyết; chỉ khi thực sự dấn thân, chúng ta mới hiểu hết giá trị của bài học cuộc sống. Ví như những bạn trẻ đi làm thêm, tham gia các hoạt động xã hội từ sớm sẽ tích lũy được kinh nghiệm quý báu về cách giao tiếp, giải quyết vấn đề, làm việc nhóm — những kỹ năng thiết yếu cho tương lai.

Tuy nhiên, trải nghiệm không phải lúc nào cũng ngọt ngào. Đôi khi, nó đi kèm với vấp ngã, thất bại và tổn thương. Nhưng chính những lần thất bại đó lại là những viên gạch chắc chắn nhất xây dựng nên bản lĩnh và ý chí của mỗi người. Thomas Edison từng thất bại hàng ngàn lần trước khi phát minh ra bóng đèn điện. Nếu không có sự trải nghiệm và kiên trì, nhân loại đã không thể có được những thành tựu vĩ đại như hôm nay.

Ngày nay, khi cuộc sống hiện đại tạo ra nhiều cơ hội, tuổi trẻ càng cần chủ động tìm kiếm và chấp nhận trải nghiệm. Đừng ngại khó, đừng sợ sai, bởi mỗi vết thương trên hành trình tuổi trẻ sẽ là một dấu ấn trưởng thành đáng quý. Mỗi chuyến đi xa, mỗi lần thử thách bản thân ở lĩnh vực mới đều là những viên đá lót đường cho hành trình vươn tới ước mơ.

Tóm lại, tuổi trẻ và trải nghiệm là hai yếu tố song hành không thể tách rời. Chỉ khi dám trải nghiệm, tuổi trẻ mới có thể sống trọn vẹn và chuẩn bị hành trang vững chắc cho tương lai. Vì vậy, hãy sống hết mình, dám thử thách, dám sai để trưởng thành hơn mỗi ngày.

Câu 1

Đoạn thơ trong bài Trăng hè của Đoàn Văn Cừ đã vẽ nên một bức tranh quê yên bình, giản dị mà đầy sức sống. Tiếng võng kẽo kẹt, con chó ngủ lơ mơ, bóng cây nghiêng bên hàng dậu… tất cả tạo nên một không gian tĩnh lặng, quen thuộc của làng quê Việt Nam. Hình ảnh ông lão nằm chơi ở sân, ánh trăng lấp loáng trên tàu cau, đứa bé đứng bên chõng ngắm bóng con mèo dưới chân khiến cảnh vật như chậm lại, nhuốm màu bình yên, ấm áp. Dưới ngòi bút tài hoa của Đoàn Văn Cừ, từng chi tiết nhỏ bé đều góp phần làm nổi bật vẻ đẹp mộc mạc, thanh thản của cuộc sống thôn quê, nơi con người và thiên nhiên gắn bó, hòa hợp. Bức tranh ấy không chỉ gợi nhớ những kỷ niệm êm đềm mà còn khơi dậy trong lòng người đọc tình yêu tha thiết với quê hương, với những giá trị bình dị của cuộc đời. Qua đoạn thơ, ta cảm nhận sâu sắc vẻ đẹp đời thường của quê hương và thêm trân trọng những khoảnh khắc giản đơn trong cuộc sống.

Câu 2

Tuổi trẻ là quãng thời gian đẹp nhất trong đời người — đó là khoảng thời gian tràn đầy nhiệt huyết, mơ ước và khả năng sáng tạo. Trong xã hội hiện đại, sự nỗ lực hết mình của tuổi trẻ càng trở nên quan trọng, bởi đó chính là yếu tố quyết định thành công và giá trị của mỗi con người.

Sự nỗ lực hết mình của tuổi trẻ trước hết là tinh thần không ngại khó khăn, thử thách, luôn sẵn sàng vượt qua giới hạn bản thân để vươn tới mục tiêu. Cuộc sống hiện nay không thiếu những cơ hội, nhưng cũng đầy rẫy những cạnh tranh gay gắt. Nếu tuổi trẻ không chịu cố gắng, không rèn luyện bản thân thì sẽ dễ dàng bị tụt lại phía sau. Nỗ lực học tập, lao động, cống hiến trong mỗi ngày chính là cách để tuổi trẻ khẳng định mình và góp phần vào sự phát triển của xã hội.

Bên cạnh đó, nỗ lực còn thể hiện ở việc biết kiên trì theo đuổi đam mê, lý tưởng sống. Một số bạn trẻ ngày nay có thể chán nản, dễ buông bỏ khi đối mặt với thất bại đầu tiên. Nhưng người thực sự nỗ lực sẽ không sợ thất bại, bởi họ hiểu rằng thất bại chỉ là một bài học quý giá trên hành trình trưởng thành. Như Thomas Edison đã từng nói: “Tôi không thất bại. Tôi chỉ tìm ra 10.000 cách không hoạt động.” Chính sự bền bỉ, cố gắng không ngừng đã làm nên những kỳ tích lớn lao.

Tuy nhiên, nỗ lực hết mình không có nghĩa là mù quáng chạy theo thành công mà quên đi giá trị cốt lõi của bản thân. Sự nỗ lực cần phải dựa trên những mục tiêu đúng đắn, gắn với đạo đức và lý tưởng nhân văn. Một người trẻ biết nỗ lực vì cộng đồng, vì những giá trị chung sẽ luôn được xã hội trân trọng.

Ngày nay, những tấm gương như các vận động viên thể thao không ngừng tập luyện, các nhà khoa học miệt mài nghiên cứu, hay những bạn trẻ khởi nghiệp từ hai bàn tay trắng… đã truyền cảm hứng mạnh mẽ cho thế hệ trẻ. Họ cho thấy rằng chỉ có sự nỗ lực bền bỉ mới biến ước mơ thành hiện thực.

Tóm lại, sự nỗ lực hết mình là phẩm chất không thể thiếu đối với tuổi trẻ hiện nay. Nỗ lực không chỉ giúp mỗi người tự hoàn thiện bản thân, mà còn góp phần xây dựng một xã hội ngày càng tốt đẹp hơn. Vì vậy, hãy trân trọng từng giây phút của tuổi trẻ, sống với tất cả đam mê, nhiệt huyết và không ngừng nỗ lực để chinh phục những đỉnh cao mới.

Câu 1.

Ngôi kể: Ngôi thứ ba (người kể chuyện giấu mình).

Câu 2.

Một số chi tiết cho thấy chị Bớt không giận mẹ:

• Khi mẹ đến ở chung, Bớt rất mừng.
• Chị cẩn thận hỏi lại mẹ để tránh sau này mẹ hối hận.
• Bớt chăm sóc mẹ, giúp mẹ trông cháu, san sẻ công việc gia đình.
• Khi mẹ ân hận, Bớt vội ôm lấy mẹ, trấn an mẹ không cần nghĩ ngợi.

Câu 3.

Nhân vật Bớt là người hiền lành, bao dung, giàu lòng hiếu thảo và vị tha, biết gạt bỏ quá khứ để chăm sóc mẹ lúc tuổi già.

Câu 4.

Ý nghĩa của hành động và câu nói:

• Thể hiện sự cảm thông, yêu thương và tha thứ của Bớt dành cho mẹ.
• Là cách Bớt an ủi, trấn an mẹ, không để mẹ dằn vặt vì lỗi lầm trong quá khứ.

Câu 5.

Thông điệp ý nghĩa:

• Tình cảm gia đình, lòng bao dung, hiếu thảo luôn cần được trân trọng và giữ gìn.
• Lí do: Vì trong cuộc sống hiện đại đầy biến động, tình cảm gia đình là chốn bình yên và là giá trị vĩnh cửu giúp con người vượt qua khó khăn, mất mát.

cau 1

Môi trường đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với sự tồn tại và phát triển của con người cũng như toàn bộ hệ sinh thái trên Trái Đất. Một môi trường trong lành không chỉ cung cấp cho chúng ta không khí sạch để thở, nước sạch để uống, mà còn duy trì cân bằng tự nhiên và các nguồn tài nguyên cần thiết cho đời sống. Tuy nhiên, hiện nay, môi trường đang bị đe dọa nghiêm trọng bởi những hành động khai thác quá mức và thiếu ý thức của con người. Biến đổi khí hậu, ô nhiễm không khí, nước và đất, suy giảm đa dạng sinh học,… đang là những vấn đề cấp bách đòi hỏi sự chung tay bảo vệ. Việc bảo vệ môi trường không chỉ là trách nhiệm của các tổ chức, chính phủ mà còn bắt đầu từ những hành động nhỏ bé của mỗi cá nhân như trồng cây, hạn chế sử dụng túi nilon, tiết kiệm năng lượng. Ý thức được tầm quan trọng của môi trường sẽ giúp chúng ta xây dựng một tương lai bền vững, gìn giữ sự sống cho các thế hệ mai sau. Vì vậy, bảo vệ môi trường chính là bảo vệ cuộc sống của chính chúng ta.

câu 2:

Trong kho tàng văn học Việt Nam trung đại, hình tượng người ẩn sĩ được xây dựng qua nhiều tác phẩm đã để lại ấn tượng sâu sắc, tiêu biểu như trong bài “Nhàn” của Nguyễn Bỉnh Khiêm và bài thơ thu của Nguyễn Khuyến. Qua hai bài thơ, ta có thể thấy những điểm tương đồng và khác biệt trong cách các tác giả khắc họa hình ảnh người ẩn sĩ — những con người lựa chọn cuộc sống thanh cao, lánh xa bụi trần.

Trong bài “Nhàn”, Nguyễn Bỉnh Khiêm thể hiện rõ nét quan niệm sống “nhàn” — một lối sống hòa mình với thiên nhiên, tự do tự tại, không màng danh lợi. Hình ảnh “một mai, một cuốc, một cần câu” gợi lên cuộc sống đơn sơ, gắn liền với lao động tự nhiên. Tác giả tự nhận mình “dại” khi tìm nơi vắng vẻ, đối lập với sự “khôn” của những kẻ lao vào chốn quan trường bon chen. Với ông, cuộc sống thanh đạm “thu ăn măng trúc, đông ăn giá” không phải là khổ cực mà lại chứa đựng sự an nhiên, tự tại. Nguyễn Bỉnh Khiêm đã khẳng định một cách dứt khoát thái độ sống: phú quý đối với ông chỉ như “chiêm bao” – phù du và vô nghĩa.

Trong khi đó, trong bài thơ thu của Nguyễn Khuyến, hình ảnh người ẩn sĩ cũng hiện lên trong một không gian thiên nhiên đầy sắc thu thanh khiết: “Trời thu xanh ngắt”, “nước biếc”, “trăng vào song thưa”. Người ẩn sĩ trong thơ Nguyễn Khuyến không trực tiếp bộc lộ thái độ với cuộc sống thị thành như Nguyễn Bỉnh Khiêm, mà thiên về tâm trạng lặng lẽ, suy tư và trầm mặc. Cảnh vật thu yên bình gợi ra một tâm hồn giàu cảm xúc, yêu thiên nhiên và đồng thời mang nỗi cô đơn, trăn trở trước thời cuộc. Hình ảnh “mấy chùm trước giậu hoa năm ngoái” hay tiếng “ngỗng nước nào” bay qua không gian mênh mông càng làm nổi bật tâm trạng bâng khuâng, tiếc nuối của nhân vật trữ tình. Khi “toan cất bút” nhưng “lại thẹn với ông Đào”, Nguyễn Khuyến cũng gián tiếp bày tỏ nỗi bối rối của mình trước đạo lý ẩn dật — một sự tự vấn lặng lẽ và sâu sắc.

Dù có những nét khác biệt, cả hai bài thơ đều gặp gỡ ở tình yêu thiên nhiên, ở quan niệm đề cao giá trị tinh thần, sống hòa hợp với tự nhiên để giữ gìn sự thanh cao trong tâm hồn. Tuy nhiên, nếu Nguyễn Bỉnh Khiêm thể hiện một bản lĩnh dứt khoát, chủ động từ bỏ danh lợi để tìm đến sự an nhàn, thì Nguyễn Khuyến lại cho thấy một tâm thế trăn trở, giằng co giữa đạo làm người và tình thế thời cuộc rối ren cuối thế kỷ XIX.

Tóm lại, qua hai bài thơ, hình ảnh người ẩn sĩ hiện lên với vẻ đẹp thanh cao, trí tuệ, đồng thời mang theo những tâm trạng phức tạp của từng thời đại. Họ không chỉ đơn giản là những kẻ lánh đời mà còn là những con người đang đi tìm kiếm ý nghĩa đích thực của cuộc sống, bảo vệ sự trong sạch của tâm hồn trước những biến động khôn lường của xã hội.

Câu 1.** Theo bài viết, hiện tượng tiếc thương sinh thái (ecological grief) là nỗi đau khổ trước những mất mát về sinh thái mà con người đã trải qua hoặc tin rằng sẽ xảy ra trong tương lai. Các mất mát này bao gồm sự biến mất của các loài sinh vật hay sự thay đổi của những cảnh quan quan trọng, và tất cả đều do biến đổi khí hậu gây ra, dẫn đến cảm xúc tương tự như khi mất người thân.

**Câu 2.** Bài viết trình bày thông tin theo trình tự từ việc giới thiệu hiện tượng tiếc thương sinh thái, định nghĩa và ví dụ cụ thể từ các cộng đồng, sau đó mở rộng ra những ảnh hưởng của hiện tượng này đến những người sống ở hậu phương. Cuối cùng, bài viết nêu rõ mức độ phổ biến và tác động của nỗi tiếc thương sinh thái trong bối cảnh toàn cầu.

**Câu 3.** Tác giả đã sử dụng nhiều bằng chứng để cung cấp thông tin cho người đọc, bao gồm: định nghĩa về tiếc thương sinh thái từ hai nhà khoa học Ashlee Cunsolo và Neville R. Ellis; trường hợp cụ thể của người Inuit ở Canada; phản ứng của các tộc người bản địa ở Brazil khi đối diện với sự hủy hoại của rừng Amazon; và kết quả cuộc khảo sát cảm xúc của 1,000 trẻ em và thanh thiếu niên từ 10 quốc gia về biến đổi khí hậu.

**Câu 4.** Nhận xét về cách tiếp cận vấn đề biến đổi khí hậu của tác giả, có thể thấy rằng tác giả đã trình bày vấn đề một cách sâu sắc và nhạy cảm. Thay vì chỉ tập trung vào các số liệu khô khan, tác giả đã khéo léo kết nối cảm xúc con người với những biến đổi của môi trường tự nhiên, đồng thời chú trọng đến tâm lý của những cộng đồng chịu ảnh hưởng trực tiếp cũng như gián tiếp. Cách tiếp cận này không chỉ cung cấp thông tin mà còn khơi gợi lòng trắc ẩn và sự đồng cảm đối với những tổn thất sinh thái đang diễn ra.

Câu 5. Thông điệp sâu sắc nhất mà tôi nhận được từ bài viết trên là biến đổi khí hậu không chỉ là một vấn đề về môi trường mà còn là một vấn đề về sức khỏe tâm thần và tinh thần của con người. Nỗi tiếc thương sinh thái là một phản ứng tự nhiên đối với những mất mát về môi trường sống và cảnh quan, nhắc nhở chúng ta về sự liên kết mật thiết giữa con người và thiên nhiên.